نوع گزارش : گزارش های نظارتی
نویسنده
کارشناس گروه فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق دفتر مطالعات آموزش و فرهنگ مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی
چکیده
در گزارش پیش رو، اعتبارات مصوب و تحقق یافته قانون بودجه سال ۱۴۰۳ دستگاه های بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق در بازه هفت ماه نخست سال بررسی شده است. بر این اساس، مجموع اعتبارات مصوب هزینه ای برای دستگاه های این بخش در قانون بودجه ۱۴۰۳(۸۷,۱۷۳,۲۸۶)، تملک دارایی های سرمایه ای (۱۱,۹۱۸,۱۵۰) و مجموع آنها (۹۹,۰۹۱,۴۳۶) میلیون ریال بوده است. بیشترین اعتبارات هزینه ای و تملک دارایی های سرمایه ای به ترتیب برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (۴۲,۰۲۶,۰۲۱) میلیون ریال و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (۱۴,۲۰۹,۱۵۳) میلیون ریال و کمترین اعتبارات به ترتیب برای بنیاد سعدی (۷۱۴,۷۸۷) میلیون ریال و فرهنگستان هنر (۸۶۸,۷۲۴) میلیون ریال بوده است. به طور کلی بدون لحاظ کردن درآمد اختصاصی دستگاه ها، درصد تحقق اعتبارات بخش مذکور در هفت ماهه نخست اجرایی سازی قانون بودجه سال ۱۴۰۳، تنها حدود ۳۷ درصد از کل اعتبارات مصوب برنامه ها و ردیف های بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق است. به بیان دیگر علاوه بر اعتبارات اختصاصی، حدود ۳۷ درصد از اعتبارات هزینهای و تملک داراییهای سرمایهای نسبت به اعتبار مصوب بخش مذکور، تخصیص یافته است. بیشترین و کمترین درصدد تحقق به ترتیب برای بنیاد سعدی با ۵۶.۵ درصد و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با ۲۸.۸ درصد است. درخصوص تحقق بند «ب» تبصره «۱۳» قانون بودجه سال ۱۴۰۳ (با موضوع تخصیص یک درصد از هزینههای شرکت های دولتی، بانک ها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت در بخش فرهنگ) لازم به ذکر است که میزان تحقق این تبصره نسبت به سال گذشته، اندکی رشد داشته است. با وجود این، غالب دستگاه ها از عدم تخصیص یا تخصیص اندک آن گزارش داده اند.
گزیده سیاستی
اعتبارات هفت ماهه ابتدایی بخش فرهنگ، بدون درآمد اختصاصی، 37.3 درصد، نسبت به بودجه مصوب سال 1403 محقق شده است و همچنین با توجه به عملکرد نزدیک به صفر منابع حاصل از 1 درصد هزینه های جاری شرکتها و مؤسسات، ایجاد منابع پایدار برای فرهنگ ضروری به نظر می رسد.
کلیدواژهها
موضوعات
شرح / بیان مسئله
ارزیابی میزان و نحوه تحقق تخصیص اعتبارات تصویبشده در قوانین بودجه سنواتی و بررسی عملکرد پایینتر از میزان در نظر گرفته شده و یا عدم تخصیص این اعتبارات، از گامهایی است که سیاستگذار را با موقعیت دستگاهها و واقعیت میدان صحنه اجرا روبهرو میکند. ازاینرو توصیف، تبیین و تحلیل قانون بودجه، بهعنوان مهمترین سندی که امکان تحدید هر برنامهریزی را فراهم میکند از اهمیت ویژهای برخوردار است. بهبیاندیگر، میتوان گفت که بیش از اسناد و قوانین برنامهمحور، قوانین بودجهای هستند که امکان و فرصت تحقق یا عدم تحقق سیاستها را فراهم میکنند؛ از این منظر لازم است لایحه بودجه با دقتنظر بالایی تدوین شود و ازطرفدیگر نیز مورد بررسی قرار گیرد تا کمترین نقص را داشته باشد. ازاینرو، همزمان با تقدیم بخش اول لایحه بودجه سال 1404 به مجلس شورای اسلامی؛ ارائه گزارشی از نحوه عملکرد و میزان تخصیص اعتبارات بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق در قانون بودجه 1403، میتواند تصویر روشنی از تحقق قانون بودجه پیشروی سیاستگذاران ارائه کند تا بتوان در تدوین لایحه و تصویب قانون بودجه سال 1404 نقش مؤثرتری ایفا کرد.
نقطه نظرات / یافتههای کلیدی
مجموع اعتبارات مصوب هزینهای برای دستگاههای این بخش در قانون بودجه 1403 (87,173,286)، تملکداراییهای سرمایهای (11,918,150) و سرجمع آنها (99,091,436) میلیون ریال بوده است. بیشترین اعتبارات هزینهای و تملکداراییهای سرمایهای بهترتیب برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (42,026,021) میلیون ریال و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (14,209,153) میلیون ریال و کمترین اعتبارات هزینهای و تملکداراییهای سرمایهای بهترتیب برای بنیاد سعدی (714,787) میلیون ریال و فرهنگستان هنر (868,724) میلیون ریال بوده است. بهطورکلی علاوه بر درآمد اختصاصی دستگاهها، درصد تحقق اعتبارات بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق در هفتماهه نخست اجراییسازی قانون بودجه سال 1403، نسبت به جمع کل اعتبارات مصوب قانون 1403 حدود 37 درصد است. بیشترین و کمترین درصد تحقق بهترتیب برای بنیاد سعدی با 56.5 درصد و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با 28.8 درصد بوده و هیچ دستگاهی بیش از 60 درصد از اعتبارات خود را دریافت نکرده است. براساس مکاتبات صورت گرفته در ضمن گزارش حاضر با دستگاههای بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق، برخی از دستگاههای این بخش، میزان تحقق اعتبارات مربوط به بند «ب» تبصره «13» قانون بودجه سال 1403، با موضوع تخصیص یکدرصد از هزینههای شرکتهای دولتی، بانکها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت در بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق مانند فرهنگستان هنر و بنیاد سعدی را صفر اعلام کرده و مابقی دستگاهها، بهرغم پیگیریهای مکرر، در اینباره گزارشی ارائه نکردهاند. شایان ذکر است که غالب ردیفهای جدول شماره 12 قانون بودجه سال 1403 با عنوان جدول تفصیلی بند «ب» تبصره «13» قانون در سال 1403میزان تحقق هزینهکرد یکدرصد از هزینههای شرکتهای دولتی موضوع ماده (5) قانون مدیریت خدمات کشوری؛ مربوط به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده که از مجموع اعتبارات سال 1403 که مبلغ 87,250,000 میلیون ریال حدوداً معادل 8700 هزار میلیارد تومان (همت) است، صرفاً حدود 800,000 میلیون ریال معادل هشتاد میلیارد تومان تخصیص داده شده، اما تا ماه هفتم سال 1403 واریزی برای این دستگاه صورت نگرفته است.
پیشنهادهای راهکار تقنینی، نظارتی یا سیاستی
درحالحاضر، ساختار بودجه در بخش فرهنگ، بهنحوی است که برخی از منابع بودجههای مصوب بخش فرهنگ از محل درآمدهای ناشی از فعالیتهای بنگاههای اقتصادی دولتی است. در بند «ب» تبصره «۱۳» قانون بودجه 1403، بهرغم بند«ﻫ» تبصره «9» قانون بودجه 1402 که ضمانتی برای تحقق این تبصره ایجاد شده، اما براساس گزارشهای متعدد اخذ شده از این دستگاهها، در عمل تحقق چندانی پیدا نکرده و عملاً حوزه فرهنگ را با بودجه ناپایداری روبهرو کرده است که امکان پیشبرد سیاستها و برنامههای مصوب قانونی را نیز ندارد.
یکی از بایستههای اساسی جهت بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور، موضوع بند «ب» ماده (۷۵) قانون برنامه هفتم پیشرفت، اصلاح ساختار بودجه کشور در حوزه فرهنگ بهنحوی است که بودجه دستگاههای فرهنگی براساس مأموریتهای محوله به آنها تخصیص یابد. این بدین معناست که دستگاهها در قبال انجام وظایف محوله بهخود، اعتبارات دریافت میکنند نه اینکه برای حفظ خود، مطالبه بودجه کنند. بهبیاندیگر، بخش اعظم بودجه تخصیص داده شده به دستگاههای فرهنگی، صرف پرداخت حقوق و مزایای کارکنان آنها میشود بدون اینکه بررسی شود که این مبالغ پرداختی تا چه حد، سبب انجام مأموریتهای محوله به آنها شده است و در این موقعیت حتی اگر درصد سهم بودجه فرهنگی نسبت به بودجه عمومی بیشتر هم بشود، مشخص نیست اثربخشی بیشتر را به دنبال داشته باشد. در این راستا، لازم است نظام بودجهریزی کشور بهسمت بودجهریزی عملیاتی تغییر پیدا کند و در چنین شرایطی، دستگاههای مختلف ازجمله دستگاههای فرهنگی برای اینکه بتوانند بودجه دریافت کنند باید مأموریتهای محوله را تبیین، تدوین و بهنحو احسن اجرایی نمایند.
لایحه بودجه کل کشور، برنامه یکساله مالی دولت برای اجرای برنامه میباشد و حاوی پیشبینی درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار و برآورد هزینهها برای انجام عملیاتی است که منجر به نیل سیاستها و هدفهای قانونی میشود و از سه قسمت بهشرح زیر تشکیل میشود:
الف) پیشبینی دریافتها و منابع تأمین اعتبار که بهطور مستقیم و یا غیرمستقیم در سال مالی قانون بودجه بهوسیله دستگاهها از طریق حسابهای خزانهداری کل اخذ میشود.
ب) پیشبینی پرداختهایی که از محل درآمدهای عمومی و یا اختصاصی برای اعتبارات جاری عمرانی و اختصاصی دستگاههای اجرایی میتواند در سال مالی مربوط انجام شود.
بنابراین بهنظر میرسد که مؤلفههای «بودجه کشور» عبارتند از: «پیشبینی درآمدهای کشور»، «برآورد و اجازه هزینههای کشور»، «محدود به زمان بودن»، «اهداف قانونی یا وظایف دولت (حکومت)» و «تهیه و تصویب توسط مراجع قانونی»[2].
ارزیابی میزان و نحوه تحقق تخصیص اعتبارات تصویبشده در قوانین بودجه سنواتی و کاوش علل عملکرد پایینتر از میزان در نظر گرفته شده و یا عدم تخصیص این اعتبارات، یکی از مهمترین گامهای سیاستگذاری و قانونگذاری صحیح و یکی از اصلیترین گامها در دقیقترشدن برآوردها و پیشبینیها برای تهیه و تدوین لوایح و قوانین بودجه سنواتی است. بهبیاندیگر، فهم علل هرکدام از موارد عدم تحقق تخصیص مقادیر در نظر گرفته شده و یا تخصیص کمتر یا بیشتر از این میزان در قوانین بودجه سنواتی، تأثیراتی فراوان در تحلیلها و برآوردهای پیشرو خواهد داشت [3]. ازاینرو، همزمان با تقدیم بخش اول لایحه بودجه سال 1404 به مجلس شورای اسلامی؛ ارائه گزارشی از نحوه عملکرد و میزان تخصیص اعتبارات بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق در قانون بودجه 1403، میتواند تصویر روشنی از تحقق قانون بودجه پیشروی سیاستگذاران ارائه کند تا بتوان در تدوین لایحه و تصویب قانون بودجه سال 1404 نقش مؤثرتری ایفا کرد.
شایان ذکر است که برشهای بخشهای مختلف بودجه، متناظر با گروههای تخصصی دفتر مطالعات فرهنگ و آموزش مرکز پژوهشها مجلس است و بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق، بخش عمدهای از وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که مربوط به بخش فرهنگ و هنر است و همچنین سازمانها و نهادهای تابعه ازجمله فرهنگستان زبان و ادب فارسی، فرهنگستان هنر، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، بنیاد سعدی، نهاد کتابخانههای عمومی کشور، سازمان امور سینمایی و سمعی – بصری، حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی را شامل میشود که در ادامه به تفکیک به هرکدام اشاره شده است.
مجموع درآمدها، واگذاری داراییهای سرمایهای و واگذاری داراییهای مالی اعتبارات مصوب دستگاههای اجرایی ذیل دستگاه سیاستگذار در قانون بودجه سال 1403 در جدول زیر دیده میشوند:
جدول 1. درآمدها، واگذاری داراییهای سرمایهای و واگذاری داراییهای مالی برحسب قسمت، بخش، بند و اجزا در بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق در سال 1403 (جدول 5 قانون بودجه) [4] (میلیون ریال)
شماره طبقهبندی |
عنوان دستگاه اصلی/ اجرایی |
عمومی |
اختصاصی |
جمع |
||||||
ملی |
استانی |
جمع |
ملی |
استانی |
جمع |
ملی |
استانی |
جمع |
||
130301 |
درآمدهای حاصل از اجاره ساختمانها و اراضی (ازجمله امکانات، اماکن و فضاهای آموزشی، فرهنگی، هنری و ورزشی کلیه دستگاههای اجرایی) |
14,000 |
167,000 |
181,000 |
155,000 |
0 |
155,000 |
169,000 |
167,000 |
336,000 |
101022 |
فرهنگستان زبان و ادب فارسی |
0 |
0 |
0 |
65,000 |
0 |
65,000 |
65,000 |
0 |
65,000 |
101100 |
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران |
0 |
0 |
0 |
90,000 |
0 |
90,000 |
90,000 |
0 |
90,000 |
114000 |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
14,000 |
167,000 |
181,000 |
0 |
0 |
0 |
14,000 |
167,000 |
181,000 |
130422 |
درآمد حاصل از فروش تمام نگاشت (هولوگرام) حاملهای رقومی (دیجیتال) |
۱,۰۰۰ |
0 |
۱,۰۰۰ |
0 |
0 |
0 |
۱,۰۰۰ |
0 |
۱,۰۰۰ |
114000 |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
۱,۰۰۰ |
0 |
۱,۰۰۰ |
0 |
0 |
0 |
۱,۰۰۰ |
0 |
۱,۰۰۰ |
140103 |
درآمد حاصل از خدمات آموزشی و فرهنگی |
0 |
0 |
0 |
37,000 |
0 |
37,000 |
37,000 |
0 |
37,000 |
101100 |
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران |
0 |
0 |
0 |
17,000 |
0 |
17,000 |
17,000 |
0 |
17,000 |
114320 |
بنیاد سعدی |
0 |
0 |
0 |
20,000 |
0 |
20,000 |
20,000 |
0 |
20,000 |
140107 |
درآمد حاصل از خدمات پژوهشی و تحقیقاتی |
0 |
0 |
0 |
66,900 |
0 |
66,900 |
66,900 |
0 |
66,900 |
101022 |
فرهنگستان زبان و ادب فارسی |
0 |
0 |
0 |
5,000 |
0 |
5,000 |
5,000 |
0 |
5,000 |
101033 |
فرهنگستان هنر |
0 |
0 |
0 |
15,000 |
0 |
15,000 |
15,000 |
0 |
15,000 |
101100 |
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران |
0 |
0 |
0 |
1,500 |
0 |
1,500 |
1,500 |
0 |
1,500 |
113600 |
دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی |
0 |
0 |
0 |
400 |
0 |
400 |
400 |
0 |
400 |
114000 |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
0 |
0 |
0 |
45,000 |
0 |
45,000 |
45,000 |
0 |
45,000 |
140111 |
درآمد حاصل از خدمات ثبتی |
1,000 |
0 |
1,000 |
0 |
0 |
0 |
1,000 |
0 |
1,000 |
114000 |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
1,000 |
0 |
1,000 |
0 |
0 |
0 |
1,000 |
0 |
1,000 |
140124 |
درآمد حاصل از تبدیل اسناد به میکروفیلم و امحای اسناد و مدارک مالی |
0 |
0 |
0 |
20,000 |
0 |
20,000 |
20,000 |
0 |
20,000 |
101100 |
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران |
0 |
0 |
0 |
20,000 |
0 |
20,000 |
20,000 |
0 |
20,000 |
۱۴۰۱۲۵ |
درآمد حاصل از ورودی موزهها و محوطههای تاریخی و سایر منافع حاصله |
30,000 |
0 |
30,000 |
0 |
0 |
0 |
30,000 |
0 |
30,000 |
114000 |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
30,000 |
0 |
30,000 |
0 |
0 |
0 |
30,000 |
0 |
30,000 |
140203 |
درآمد حاصل از چاپ و توزیع و فروش کتب و نشریات و واگذاری آنها |
0 |
0 |
0 |
9,700 |
0 |
9,700 |
9,700 |
0 |
9,700 |
101100 |
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران |
0 |
0 |
0 |
4,500 |
0 |
4,500 |
4,500 |
0 |
4,500 |
113600 |
دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی |
0 |
0 |
0 |
200 |
0 |
200 |
200 |
0 |
200 |
114000 |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
0 |
0 |
0 |
5,000 |
0 |
5,000 |
5,000 |
0 |
5,000 |
140206 |
درآمد حاصل از فروش سایر کالاها |
0 |
0 |
0 |
350,000 |
0 |
350,000 |
350,000 |
0 |
350,000 |
101100 |
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران |
0 |
0 |
0 |
350,000 |
0 |
350,000 |
350,000 |
0 |
350,000 |
160178 |
عوارض حاصل از اخذ 10 درصد درآمد از طریق عرضه برخط بازیهای خارجی شامل بازیهای قابل اجرا در تلفن همراه، نمایشگر هوشمند، رایانه ای شخصی، کنسولی و تحت مرورگر |
10,000 |
0 |
10,000 |
0 |
0 |
0 |
10,000 |
0 |
10,000 |
114000 |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
10,000 |
0 |
10,000 |
0 |
0 |
0 |
10,000 |
0 |
10,000 |
مجموع |
56,000 |
167,000 |
223,000 |
638,600 |
0 |
638,600 |
694,400 |
167,000 |
861,600 |
براساس جدول (1)، مجموع درآمدها، واگذاری داراییهای سرمایهای و واگذاری داراییهای مالی در بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق در سال 1403 مطابق با جدول 5 قانون بودجه 1403، درآمدها، واگذاری داراییهای سرمایهای و واگذاری داراییهای مالی عمومی در دو بخش ملی و استانی (000, 223) میلیون ریال و درآمدهای اختصاصی در دو بخش ملی و استانی معادل(600, 638) میلیون ریال بوده که البته لازم به ذکر است که برای درآمدهای اختصاصی استانی مبلغی برآورد نشده است و مجموع درآمدهای اختصاصی صرفاً به درآمدهای اختصاصی ملی محدود میشود و مجموع درآمدهای عمومی و اختصاصی ملی (694,400) میلیون ریال، مجموع درآمدهای عمومی و اختصاصی استانی (167,000) میلیون ریال و سرجمع کل درآمدها (861,600) میلیون ریال است.
در جدول زیر، اعتبارات مصوب دستگاههای اجرایی بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق ذیل دستگاه سیاستگذار در سال 1403 مطابق با جدول 7 قانون بودجه 1403 به تفکیک اعتبارات هزینهای و اعتبارات تملکداراییهای سرمایهای بههمراه عنوان دستگاه ذکر شده است.
جدول 2. اعتبارات مصوب دستگاههای اجرایی بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلّاق ذیل دستگاه سیاستگذار در سال 1403 (جدول 7 قانون بودجه) [4] (میلیون ریال)
شماره طبقهبندی |
عنوان دستگاه اصلی/ اجرایی |
هزینهای |
تملکداراییهای سرمایهای |
جمع کل (میلیون ریال) |
||||
عمومی |
متفرقه |
جمع |
عمومی |
متفرقه |
جمع |
|||
102500 |
سازمان برنامه و بودجه |
1,813,897 |
0 |
1,813,897 |
69,322 |
0 |
69,322 |
1,883,219 |
114030 |
مؤسسه نشر آثار حضرت امام قدس سره |
1,813,897 |
0 |
1,813,897 |
69,322 |
0 |
69,322 |
1,883,219 |
113600 |
دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی |
4,233,669 |
200,000 |
4,433,669 |
137,652 |
0 |
137,652 |
4,571,321 |
101022 |
فرهنگستان زبان و ادب فارسی |
1,407,678 |
0 |
1,407,678 |
55,753 |
0 |
55,753 |
1,463,431 |
101033 |
فرهنگستان هنر |
796,074 |
0 |
796,074 |
72,650 |
0 |
72,650 |
868,724 |
113600 |
دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی |
2,029,917 |
200,000 |
2,229,917 |
9,249 |
0 |
9,249 |
2,239,166 |
114000 |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
71,157,668 |
1593960 |
72751628 |
10725650 |
0 |
10725650 |
83,477,278 |
101100 |
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران |
5,342,078 |
0 |
5,342,078 |
956,753 |
0 |
956,753 |
6,298,831 |
114000 |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
32,127,390 |
1,323,960 |
33,451,350 |
8,574,671 |
0 |
8,574,671 |
42,026,021 |
114028 |
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی |
13,789,452 |
270,000 |
14,059,452 |
149,701 |
0 |
149,701 |
14,209,153 |
114046 |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی - حمایت از نشر،کتاب و مطبوعات (مؤسسه اطلاعات – مؤسسه مطبوعاتی کیهان و مؤسسه فرهنگی هنری خراسان – هریک 100 میلیارد ریال) |
5,892,418 |
0 |
5,892,418 |
0 |
0 |
0 |
5,892,418 |
114092 |
سازمان امور سینمایی و سمعی - بصری |
5,424,964 |
0 |
5,424,964 |
266,146 |
0 |
266,146 |
5,691,110 |
114320 |
بنیاد سعدی |
695,880 |
0 |
695,880 |
18,907 |
0 |
18,907 |
714,787 |
115800 |
نهاد کتابخانههای عمومی کشور |
7,885,486 |
0 |
7,885,486 |
759,472 |
0 |
759,472 |
8,644,958 |
114300 |
سازمان تبلیغات اسلامی |
8,174,092 |
0 |
8,174,092 |
985,526 |
0 |
985,526 |
9,159,618 |
115600 |
حوزۀ هنری سازمان تبلیغات اسلامی |
8,174,092 |
0 |
8,174,092 |
985,526 |
0 |
985,526 |
9,159,618 |
مجموع |
85,379,326 |
1,793,960 |
87,173,286 |
11,918,150 |
0 |
11,918,150 |
99,091,436 |
براساس جدول (2)، مجموع اعتبارات مصوب هزینهای برای دستگاههای بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق در قانون بودجه 1403 (87,173,286)، تملکداراییهای سرمایهای (11,918,150) و مجموع آنها (99,091,436) میلیون ریال بوده است. بیشترین اعتبار هزینهای و تملکداراییهای سرمایهای بهترتیب برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی معادل (42,026,021) میلیون ریال و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی معادل (14,209,153) میلیون ریال و کمترین اعتبار هزینهای و تملکداراییهای سرمایهای بهترتیب برای بنیاد سعدی (714,787) میلیون ریال و فرهنگستان هنر (868,724) میلیون ریال بوده است. در جدول زیر، اعتبارات مصوب متفرقه انتقالیافته به جداول 7 و 10، مادهواحده 1403 به تفکیک اعتبارات هزینهای و اعتبارات تملکداراییهای سرمایهای بههمراه موضوع اعتبار و عنوان دستگاه درج شده است.
جدول 3. اعتبارات متفرقه انتقالیافته به جداول (7 و 10) قانون بودجه 1403: بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق (جداول 1-7) [4] (میلیون ریال)
شماره طبقهبندی 1403 |
کد دستگاه |
عنوان دستگاه |
موضوع |
مصوب 1403 |
جمع کل (میلیون ریال) |
|
هزینهای |
تملکداراییهای سرمایهای |
|||||
۶۷-730000 |
114000 |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی- موضوع درآمد حاصل از اخذ عوارض از واردات کالاها و محصولات فرهنگی |
1,316,480 |
0 |
1,316,480 |
۴۵-750000 |
114000 |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
توسعه، تولید و نشر بازیهای رایانهای داخلی |
7,480 |
0 |
7,480 |
۴۷-750000 |
114028 |
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی |
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی- رایزنی فرهنگی آفریقای جنوبی |
270,000 |
0 |
270,000 |
مجموع |
1,593,960 |
0 |
1,593,960 |
در ادامه، برآورد اعتبارات ردیفهای متفرقه در سال 1403 مطابق با جدول شماره 9 قانون بودجه 1403، به تفکیک اعتبارات هزینهای و اعتبارات تملکداراییهای سرمایهای و همچنین عنوان اعتبار بیان شده است.
جدول 4. برآورد اعتبارات ردیفهای متفرقه در سال 1403 (جدول 9 قانون بودجه 1403) [4]
شماره طبقهبندی 1403/ ردیف |
عنوان |
هزینهای |
تملکداراییهای سرمایهای |
جمع کل (میلیون ریال) |
550000 |
اعتبارات ردیفهای موردی (موقت) |
|||
39 |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی- تقویت بنیه فرهنگی استانها و تهیه برش استانی نقشه مهندسی فرهنگی کشور |
6,500,000 |
3,000,000 |
9,500,000 |
137 |
تکمیل و تجهیز کتابخانه رشت |
0 |
300,000 |
300,000 |
مجموع |
6,500,000 |
3,300,000 |
9,800,000 |
براساس جدول (4)، مجموع اعتبارات هزینهای و تملکداراییهای سرمایهای ردیفهای متفرقه مصوب در سال 1403 برای دستگاههای بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق به ترتیب (6,500) و (3,300) میلیارد ریال و مجموع آنها (9,800) میلیارد ریال بوده است. بیشترین اعتبار مصوب ردیفهای متفرقه در قانون بودجه سال 1403، مربوط به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، جهت تقویت بنیه فرهنگی استانها و تهیه برش استانی نقشه مهندسی فرهنگی کشور با ( 9,500میلیارد ریال) و کمترین اعتبار مربوط تکمیل و تجهیز کتابخانه رشت با (300 میلیارد ریال) بوده است.
در جدول زیر، به شکل تفصیلی بند «ب» تبصره «13» قانون بودجه سال 1403 با موضوع هزینهکرد یکدرصد از هزینههای شرکتهای دولتی، بانکها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت موضوع ماده (5) قانون مدیریت خدمات کشوری آمده است.
شایان ذکر است که مجلس شورای اسلامی در تاریخ 1403/05/02 با تصویب مادهواحدهای با عنوان «قانون اصلاح تبصرههای «۶ و13» قانون بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور»، بند «ب» تبصره «۱۳» قانون بودجه 1403 را بدین شکل اصلاح کرد: «در بند «ب» تبصره «۱۳» قانون بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور قبل از عبارت «مکلفند» عبارت «بهاستثنای شرکتهای زیانده، دارای زیان انباشته و سربهسر مندرج در پیوست شماره (۳) این قانون و شرکتهایی که یکدرصد (۱۵) هزینه آنها بیش از کل سود آنها بر مبنای ارقام مندرج در پیوست شماره (۳) این قانون است» و بعد از عبارت «برای فعالیتهای یادشده واریز نماید». عبارت «اعتبارات مربوط به مصارف موضوع این حکم، متناسب با میزان وصول اختصاص مییابد.» اضافه میشود». بر این اساس، با مستثنا کردن تعداد قابلتوجهی از شرکتها عملاً میزان اعتبارات مصوب این بند به طرز چشمگیری کاهش یافت، اما جدول 12 این قانون مورد اصلاح قرار نگرفت.
جدول 5. جدول تفصیلی بند «ب» تبصره «13» قانون بودجه سال 1403- مصوب هزینهکرد یکدرصد از هزینههای شرکتهای دولتی موضوع ماده (5) قانون مدیریت خدمات کشوری (جدول شماره 12) [4]
شماره طبقهبندی دستگاه / ردیف |
عنوان دستگاه/ برنامه |
مبلغ (میلیون ریال) |
101022 |
فرهنگستان زبان و ادب فارسی |
100,000 |
101023 |
فرهنگستان هنر |
100,000 |
114000 |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
59,400,000 |
1 |
تکمیل پروژههای نیمه تمام عمرانی، فرهنگی، دینی و مذهبی (توزیع براساس آییننامه بند «ب» تبصره «۱۳» قانون بودجه سال 1403) |
18,600,000 |
2 |
حمایت و پشتیبانی از مؤسسات و فعالان قرآنی، فرهنگی، هنری، خانواده و جوانی جمعیت و سایر نهادهای دینی (توزیع براساس آییننامه بند «ب» تبصره «۱۳» قانون بودجه سال 1403) |
11,000,000 |
4 |
تقویت نهاد کتابخانههای عمومی با تأمین کتب کمک آموزشی مناطق محروم |
1,000,000 |
5 |
ترویج مؤثر جریان کتاب و ترویج کتابخوانی با تقویت و توسعه نمایشگاههای استانی و بینالمللی کتاب |
4,000,000 |
6 |
راهاندازی سامانه رصد، پایش و سنجش مستمر شاخصهای فرهنگ عمومی، سبک زندگی مردم، مرجعیت رسانهای و وضعیت ارتباطات کشور و بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور با رویکرد اصلاح ذهنیت، فرهنگ و نرمافزار حاکم بر جامعه |
1,000,000 |
7 |
تولید محتوای فاخر فارسی در فضای مجازی و صیانت و بزرگداشت زبان و ادبیات فارسی در فضای مجازی |
1,000,000 |
9 |
تولید پویانمایی و بازیهای رایانهای و زنجیره صنایع فرهنگی مرتبط با آن در راستای تقویت باورهای دینی و ملی و پرورش اجتماعی نسل کودک و نوجوان |
4,000,000 |
10 |
تقویت فعالیتها، رویدادها و شاخصهای فرهنگی مناطق مرزی برای امنیت پایدار فرهنگی شرق و غرب کشور |
3,000,000 |
11 |
راهاندازی نهضت ترجمه گسترده کتاب و شعر و ادب فارسی به زبانهای دیگر |
1,500,000 |
12 |
اقدامات مؤثر برای ترویج مد و لباس منطبق با اصالتهای ایرانی اسلامی و در دسترس شدن آنها و برنامههای ایجابی و گفتمانساز عفاف و حجاب (ستاد هماهنگی فرهنگی و اجتماعی دولت) |
4,000,000 |
13 |
تقویت و توسعه فعالیتهای هنری مانند تئاتر و موسیقی با رویکرد موضوعات ملی، دینی و انقلابی، حل آسیبهای اجتماعی، امیدآفرینی، تقویت خانواده، ترویج عفاف و حجاب |
2,000,000 |
14 |
پشتیبانی از طرحهای حمایتی برای معیشت و مسکن و بیمه هنرمندان |
8,000,000 |
16 |
حمایت از فعالیتهای موزه موسیقی ایران |
100,000 |
17 |
حمایت از طرحهای پیشرو فرهنگی و توسعه علوم انسانی و بزرگداشت مفاخر ذیربط (خانه اندیشمندان علوم انسانی) |
200,000 |
114028 |
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی |
6,150,000 |
1 |
تقویت فعالیتها و تولیدات مؤثر فرهنگی بینالمللی در جهت تقویت گفتمان انقلاب اسلامی و معرفی فرهنگ، تاریخ، ادبیات و مفاخر کشور در سطح بینالمللی |
6,150,000 |
114092 |
سازمان سینمایی و امور سمعی و بصری |
9,000,000 |
1 |
تولید فیلمهای سینمایی مؤثر و فاخر با موضوعات ترویج فرهنگ امیدآفرینی، ایثار و شهادت، سبک زندگی ایرانی-اسلامی، مصرف کالای داخلی و تولید ملی، عزت ملی، مفاخر ملی و اسلامی، حل مسائل اجتماعی و معضلات فرهنگی جامعه، تقویت خانواده و ترویج فرزندآوری |
9,000,000 |
114300 |
سازمان تبلیغات اسلامی |
6,500,000 |
7 |
تقویت و گسترش فعالیتها و رویدادهای فرهنگی- دینی جریانساز و میدانی در سراسر کشور |
2,000,000 |
8 |
کمک به مؤسسات فرهنگی و آموزشی |
1,000,000 |
9 |
خانه اندیشهورزان |
500,000 |
11 |
تقویت پایگاه جریانساز برای حلقههای میانی جبهه فرهنگی- فکری انقلاب اسلامی (سرچشمه نور انقلاب اسلامی) |
1,200,000 |
12 |
حمایت از حلقههای میانی مردمی فرهنگی |
1,800,000 |
115600 |
حوزه هنری انقلاب اسلامی |
6,000,000 |
1 |
تولید فیلمهای سینمایی مؤثر و فاخر و پویانمایی در حوزه ترویج سبک زندگی ایرانی-اسلامی، جوانی جمعیت، معرفی مفاخر ملی، معارف اسلامی و انقلابی، امیدآفرینی و تقویت بنیان خانواده، آموزش اجتماعی و دینی نوجوانان |
1,250,000 |
2 |
تقویت برنامهها و مراکز رشد و پرورش سرمایه انسانی حوزه ادبیات پایداری، فرهنگ، هنر و رسانه انقلاب اسلامی |
370,000 |
3 |
تولید محتوای فرهنگی فاخر فارسی در فضای مجازی و نشر مکتوب و ترویج و توسعه کتاب و کتابخوانی |
370,000 |
4 |
ایجاد صندوق فرهنگ بنیان (نظام تأمین مالی زیستبوم تولید و مصرف محتوای انقلابی) |
3,640,000 |
5 |
تولید سرود، موسیقی و نمایشهای صحنهای فاخر با موضوع تقویت بنیان خانواده، امیدآفرینی، روحیه استقلال ملی و استکبارستیزی و تاریخ انقلاب اسلامی |
370,000 |
مجموع |
87,250,000 |
براساس دادههای موجود در جدول (5)، مجموع اعتبارات بند «ب» تبصره «13» قانون بودجه سال 1403 با موضوع یکدرصد از هزینههای شرکتهای دولتی، بانکها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری در بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق، (87,250,000) میلیون ریال بوده که بیشترین و کمترین آن بهترتیب برای تکمیل پروژههای نیمهتمام عمرانی، فرهنگی، دینی و مذهبی با (18,600,000) میلیون ریال و فرهنگستان زبان و ادب فارسی، فرهنگستان هنر و حمایت از فعالیتهای موزه موسیقی ایران با (100,000) میلیون ریال است، اما همانطور که عنوان شد، این ارقام در عمل، پس از اصلاح صورت گرفته در بند «ب» تبصره «۱۳»، کاهش چشمگیری داشته است.
در جدول زیر میزان تحقق اعتبارات دستگاههای اجرایی بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق ذیل دستگاه سیاستگذار در هفتماه نخست سال 1403 قابل مشاهده است.
جدول 6. میزان تحقق اعتبارات دستگاههای اجرایی بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق ذیل دستگاه سیاستگذار در هفتماه نخست سال 1403 (جدول 7 قانون بودجه 1403 ) [5] (میلیون ریال)
شماره طبقهبندی |
عنوان دستگاه اصلی/ اجرایی |
هزینهای |
تملکداراییهای سرمایهای |
جمع کل |
درصد تحققیافته (میلیون ریال) |
||||
عمومی |
متفرقه |
جمع |
عمومی |
متفرقه |
جمع |
||||
101022 |
فرهنگستان زبان و ادب فارسی |
767,133 |
0 |
767,133 |
0 |
0 |
0 |
767,133 |
52.4 |
101033 |
فرهنگستان هنر |
441,339 |
0 |
441,339 |
0 |
0 |
0 |
441,339 |
50.8 |
101100 |
سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران |
٢,٧١٤,٠٩٦ |
0 |
٢,٧١٤,٠٩٦ |
١٠٠,٠٠٠ |
0 |
١٠٠,٠٠٠ |
٢,٨١٤,٠٩٦ |
44.7 |
114000 |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
12,032,651 |
0 |
12,032,651 |
72,000 |
0 |
72,000 |
12,104,651 |
28.8 |
114028 |
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی |
۶,۴۸۷,۶۰۸ |
0 |
۶,۴۸۷,۶۰۸ |
0 |
0 |
0 |
۶,۴۸۷,۶۰۸ |
45.7 |
114046 |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی - حمایت از نشر،کتاب و مطبوعات (مؤسسه اطلاعات – مؤسسه مطبوعاتی کیهان و مؤسسه فرهنگی هنری خراسان – هریک 100 میلیارد ریال) |
2,400,000 |
0 |
2,400,000 |
0 |
0 |
0 |
2,400,000 |
40.7 |
114092 |
سازمان امور سینمایی و سمعی - بصری |
2,787,844 |
0 |
2,787,844 |
0 |
0 |
0 |
2,787,844 |
49.0 |
114320 |
بنیاد سعدی |
403,545 |
0 |
403,545 |
0 |
0 |
0 |
403,545 |
56.5 |
115800 |
نهاد کتابخانههای عمومی کشور |
3,785,174 |
0 |
3,785,174 |
0 |
0 |
0 |
3,785,174 |
43.8 |
مجموع |
31,819,390 |
0 |
31,819,390 |
172,000 |
0 |
172,000 |
31,991,390 |
37.3 |
براساس دادههایی که از دستگاههای بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق گردآوری و در جدول (5) درج شد، بهصورتکلی بدون لحاظ کردن درآمد اختصاصی دستگاهها، درصد تحقق اعتبارات بخش مذکور در هفتماهه نخست اجراییسازی قانون بودجه سال 1403، به نسبت جمع کل اعتبارات مصوب قانون 1403 حدود 37.3 درصد است که یعنی در هفتماه ابتدایی سال، علاوه بر اعتبارتا اختصاصی دستگاهی، 37 درصد از کل اعتبارات بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق تخصیص یافته است. بیشترین و کمترین درصدد تحقق بهترتیب برای بنیاد سعدی با 56.5 درصد و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با 28.8 درصد بوده و هیچ دستگاهی بیش از 60 درصد از اعتبارات خود را دریافت نکرده است.
جدول 7. میزان تحقق اعتبارات متفرقه انتقالیافته به جداول (7 و 10) قانون بودجه 1403 [5]
شماره طبقهبندی 1403 |
کد دستگاه |
عنوان دستگاه |
موضوع |
تحققیافته هفتماه نخست سال 1403 |
جمع کل |
درصد تحقق (میلیون ریال) |
|
هزینهای |
تملکداراییهای سرمایهای |
||||||
67-730000 |
114000 |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی- موضوع درآمد حاصل از اخذ عوارض از واردات کالاها و محصولات فرهنگی |
353,206 |
0 |
353,206 |
26 |
45-750000 |
114000 |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
توسعه، تولید و نشر بازیهای رایانهای داخلی |
0 |
0 |
0 |
0 |
47-750000 |
114028 |
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی |
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی- رایزنی فرهنگی آفریقای جنوبی |
30,000 |
0 |
30,000 |
11 |
از میان دستگاههای بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق که میزان تحقق اعتبارات متفرقه انتقالیافته به جداول (7 و 10) خود را اعلام کردند، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با موضوع درآمد حاصل از اخذ عوارض از واردات کالاها و محصولات فرهنگی و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با موضوع رایزنی فرهنگی آفریقای جنوبی بوده و دیگر دستگاهها یا اعتبارات این جدول را اعلام نکرده و یا تحقق آن را صفر اعلام کردند.
براساس مکاتبات صورت گرفته در ضمن گزارش حاضر با دستگاههای بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق، برخی از دستگاههای این بخش، میزان تحقق اعتبارات مربوط به بند «ب» تبصره «13» قانون بودجه سال 1403، با موضوع تخصیص یکدرصد از هزینههای شرکتهای دولتی، بانکها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت در بخش فرهنگ عمومی، هنر و صنایع خلاق مانند فرهنگستان هنر و بنیاد سعدی را صفر اعلام کرده و بقیه دستگاهها، بهرغم پیگیریهای مکرر، در اینباره گزارشی ارائه نکردهاند. [5]شایان ذکر است که غالب ردیفهای جدول شماره 12 قانون بودجه سال 1403 با عنوان جدول تفصیلی بند «ب» تبصره «13» قانون در سال 1403- میزان تحقق هزینهکرد یکدرصد از هزینههای شرکتهای دولتی موضوع ماده (5) قانون مدیریت خدمات کشوری؛ مربوط به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که از مجموع اعتبارات سال 1403 حدود 800,000 میلیون ریال معادل هشتاد میلیارد تومان تخصیص داده شده، اما تا ماه هفتم سال 1403 واریزی برای این سازمان صورت نگرفته است.
جدول8. برآورد اعتبارات هزینهای و تملک داراییهای سرمایهای برحسب امور، فصل قانون بودجه 1403 (جدول6 قانون بودجه 1403) [4] (میلیون ریال)
شماره |
عنوان |
هزینه ای |
تملک داراییهای سرمایه ای |
جمع هزینه ای و عمرانی |
درصد رشد |
|||||||||||
عملکرد 1401 |
مصوب 1402 |
برآورد 1403 |
عملکرد 1401 |
مصوب 1402 |
برآورد 1403 |
|||||||||||
عمومی |
متفرقه |
جمع |
درصد رشد |
عمومی |
متفرقه |
جمع |
درصد رشد |
1402 |
1403 |
|||||||
جمع امور ده گانه |
8,320,964,956 |
12,949,213,374 |
15,837,621,993 |
864,839,773 |
16,702,461,766 |
29.0 |
1,600,247,537 |
1,224,724,165 |
1,767,785,100 |
878,380,900 |
2,646,166,000 |
116.1 |
14,173,937,539 |
19,348,627,766 |
36.5 |
|
1700000000 |
امور فرهنگ، تربیت بدنی و گردشگری |
142,111,031 |
266,289,100 |
386,279,497 |
98,004,604 |
484,284,101 |
81.9 |
73,276,243 |
105,870,247 |
144,579,585 |
72,806,000 |
217,385,585 |
105.3 |
372,159,347 |
701,669,686 |
88.5 |
1703000000 |
فصل فرهنگ و هنر |
28,583,057 |
56,262,108 |
71,869,245 |
9,486,480 |
81,355,725 |
44.6 |
47,305,299 |
58,835,938 |
68,186,977 |
10,000,000 |
78,186,977 |
32.9 |
115,098,046 |
159,542,702 |
38.6 |
طبق جدول 8 برآورد اعتبارات هزینهای و تملکداراییهای سرمایهای برحسب امور و فصول قانون بودجه 1403، درصد رشد جمع امور دهگانه در اعتبارات هزینهای و تملکداراییهای سرمایهای بهترتیب (29) و (116.1) بوده و درصد رشد مجموع اعتبارات هزینهای و عمرانی (36.5) شده است. شایان ذکر است که درصد رشد در عنوان امور فرهنگ، تربیت بدنی و گردشگری برای اعتبارات هزینهای، تملکداراییهای سرمایهای و مجموع آنها به نسبت مصوب سال 1402 بهترتیب (81.9)، (105.3) و (88.5) بوده و میزان درصد رشد فصل فرهنگ و هنر برای اعتبارات هزینهای، تملکداراییهای سرمایهای و مجموع آنها به نسبت سال 1402 بهترتیب (44.6)، (32.9) و (38.6) بوده است. از سویی دیگر، اعتبارات مربوط به بند «ب» تبصره «13» در قانون بودجه سال 1403 با اعتبارات اختصاصی لحاظ شده اما در سال 1402 بدون ردیفهای اختصاصی ذکر شده، از این جهت به منظور مقایسه درست قانون بودجه سال 1403 با قانون بودجه سال 1402، لازم بود که ستون اعتبارات اختصاصی از برآورد اعتبارات هزینهای و تملک دارایی های سرمایهای خارج شود تا مقایسهای با منطق یکسان با سال 1402 صورت بگیرد.
چنانچه بپذیریم حوزه فرهنگ بهعنوان حوزه پیشران در امر رشد و تعالی جامعه است، آنگاه لازم میشود که در نظام بودجهریزی کشور نیز متناسب با این اهمیت، به حوزه فرهنگ، توجه ویژهای شود. درحالحاضر، ساختار بودجه در حوزه فرهنگ بهنحوی است که بسیاری از بودجههای مصوب بخش فرهنگ از محل درآمدهای ناشی از فعالیتهای بنگاههای اقتصادی دولتی است. برای مثال، در آییننامه بند «ﻫ» تبصره «۹» قانون بودجه سال ۱۴۰۲ چنین مقرر شده بود که یک درصد از کل اعتبارات شرکتهای دولتی و بانکها با نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید در حوزه فرهنگ و هنر هزینه شود. حال چنانچه به هر نحوی این اعتبارات کاهش یابد و یا دستگاههای مربوطه از پرداخت چنین سهمی، استنکاف کنند، بدیهی است که بودجه بخش فرهنگ و هنر نیز قطع شده و یا تقلیل مییابد. در بند «ب» تبصره «۱۳» قانون بودجه 1403، بهرغم اینکه ضمانتی برای تحقق این تبصره ایجاد شده، اما براساس گزارشهای متعدد اخذ شده از این دستگاهها، در عمل تحقق چندانی پیدا نکرده و حوزه فرهنگ را با بودجهای ناپایدار روبهرو کرده است که امکان پیشبرد سیاستها و برنامههای مصوب قانونی را نیز ندارد.
یکی از بایستههای اساسی جهت بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور، موضوع بند «ب» ماده (۷۵) قانون برنامه هفتم پیشرفت، اصلاح ساختار بودجه کشور در حوزه فرهنگ بهنحوی است که بودجه دستگاههای فرهنگی براساس مأموریتهای محوله به آنها تخصیص یابد. این بدین معناست که دستگاهها در قبال انجام وظایف محوله بهخود، بودجه دریافت میکنند نه اینکه برای حفظ ساختار سازمانی خود، مطالبه بودجه کنند. بهبیاندیگر، بخش اعظم بودجه تخصیص داده شده به دستگاههای فرهنگی، صرف پرداخت حقوق و مزایای کارکنان آنها میشود، بدون اینکه بررسی شود که این مبالغ پرداختی تا چه حد، سبب انجام مأموریتهای محوله به آنها شده است و در این موقعیت حتی اگر درصد سهم بودجه فرهنگی نسبت به بودجه عمومی نیز افزایش یابد، مشخص نیست اثربخشی بیشتر را به دنبال داشته باشد. در این راستا، لازم است نظام بودجهریزی کشور در بخش و حوزه فرهنگ تحول یافته و بهسمت بودجهریزی عملیاتی تغییر مسیر پیدا کند. در چنین شرایطی، دستگاههای مختلف ازجمله دستگاههای فرهنگی برای اینکه بتوانند اعتبارات اخذ کنند باید مأموریتهای محوله را بهنحو احسن انجام دهند. اضافه شدن جدول شماره (12) در قانون بودجه سال 1403، گامی رو به جلو بود، اما لازم است مأموریتها و به دنبال آن تخصیص بودجه، با ایجاد وحدترویه بین دستگاههای فرهنگی کشور تقسیم شود تا کمبود اعتبارات در حوزه فرهنگ با همافزایی دستگاههای فرهنگی جبران شود. از این منظر لازم است کمیته فرهنگی با راهبری کمیسیون فرهنگی اجتماعی دولت و با حضور وزرای آموزش و پرورش، فرهنگ و ارشاد اسلامی، ورزش و جوانان، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بهمنظور وحدترویه در اجرا شکل بگیرد و متناسب با مصوبات این کمیته، مأموریتهای دستگاهی و بخشی توزیع شود.