نویسندگان

• مسعود رضایی
• فخرالدین نادری

چکیده

بررسی سیر تطور محیط زیست در اسناد برنامه های توسعه پنج ساله بیانگر رشد توجه به این مقوله به ویژه در برنامه ششم توسعه بوده است به صورتی که طبق ماده (2) قانون برنامه ششم توسعه، محیط زیست به عنوان موضوع خاص و راهبردی برنامه تعیین شده است. همچنین در بخش نهم قانون برنامه ششم توسعه کشور، ذیل ماده (38) اقدام هایی برای دولت برای بهبود وضعیت محیط زیست کشور ارائه شده است. نظر به تأکید رهبر معظم انقلاب پیرامون مسئلهمحوری در برنامه هفتم توسعه، گزارش حاضر ضمن تحلیل مسائل محیط زیست با استفاده از مطالعات پیشین و دریافت نظرات خبرگان، 31 مسئله را در 7 محور کلان مدیریت یکپارچه سرزمین، سازوکارهای مالی و اقتصادی، سازوکارهای اجتماعی و فرهنگی، سازوکارهای حقوقی و قانونی، سامانه های پایش و سازوکارهای نظارت زیست محیطی، ساختار سازمانی و تعاملات و همکاری های بین المللی شناسایی نموده است. در این راستا براساس تحلیل عملکرد-اهمیت و با استفاده از نظرات خبرگان حوزه محیط زیست 14 مسئله راهبردی اولویتدار برنامه هفتم مشخص شدهاند که میتواند مبنایی جهت تدوین سیاستهای کلی و احکام برنامه هفتم قرار گیرد. در پایان گزارش نیز براساس تحلیل مسائل حوزه محیط زیست، راهبردهای مختلفی نظیر تقویت ظرفیت نظارتی سازمان حفاظت محیط زیست، استقرار نظام جامع ارزیابی زیست محیطی، ارتقای سامانه جامع دیدبان محیط زیستی، متناسب کردن جرائم زیست محیطی متناسب با ارزش اقتصادی تخریب شده و تقویت دیپلماسی محیط زیست جهت تدوین برنامه هفتم پیشنهاد شده است.