نویسنده
مدیرگروه مالی دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی
چکیده
عرضه عمومی اولیه شرکت به معنای معامله اولین بار سهام یک شرکت در بازار سهام است. این سازوکار مزایا و فواید متعددی برای شرکت ها و نظام اقتصادی به همراه دارد. تأمین مالی شرکت، افزایش شفافیت، دریافت معافیت های مالیاتی، کشف قیمت سهام، تسهیل در دستیابی به منابع مالی در بازارهای مالی، اصلاح و ارتقای حکمرانی شرکتی و افزایش مشارکت آحاد مردم در اقتصاد ازجمله مهم ترین مزایای عرضه عمومی اولیه شرکت ها در بازار سهام است. با این حال، این سازوکار در بازار سرمایه ایران دارای چالش ها و موانعی است. چالش حکمرانی شرکتی در برخی سهام شرکت ها، پایین بودن سواد مالی و آگاهی نسبت به روش های تأمین مالی از طریق بازار سرمایه، چالش ارزشگذاری شرکت های دانش بنیان، زمانبر بودن ارزیابی شرکتها و نیاز به تعاملات گسترده با ارکان مختلف، وجود تعارض منافع در فرایند عرضه عمومی اولیه و تأثیر شرایط بازار بر عرضه های عمومی اولیه ازجمله موانع و چالش های مهم در فرایند عرضه عمومی اولیه شرکت هاست. مبتنی بر نتایج گزارش پیشنهادهایی ازجمله افزایش سهام شناور آزاد، انتشار سهام خود شرکت در عرضه های عمومی اولیه (افزایش سرمایه)، بهره گیری از سهام ممتاز در فرایند عرضه عمومی اولیه با تأکید بر شرکت های دارای سهام طلایی، حمایت از شرکت های دانش بنیان و نوپا، تشویق سهام دار(ان) عمده به هزینه کرد منابع حاصل از عرضه عمومی اولیه در شرکت و پیشنهادهایی درخصوص رفع چالش ها و ارتقای این فرایندها ارائه شده است.