پایش بخش حقیقی اقتصاد ایران در مردادماه سال 1403، بخش صنعت و معدن

نوع گزارش : گزارش های نظارتی

نویسندگان

پژوهشگر گروه اقتصاد کلان و مدل سازی دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی

چکیده

در مردادماه سال ۱۴۰۳، شاخص تولید شرکت های صنعتی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل کاهش ۴ درصدی و شاخص فروش افزایش ۵/۳ درصدی را تجربه کرده اند، همچنین نسبت به ماه قبل شاخص تولید کاهش ۸/۶ درصدی و شاخص فروش افزایش ۵/۲ درصدی داشته اند.
در مردادماه سال ۱۴۰۳، شاخص تولید رشته فعالیت خودرو و قطعات نسبت به ماه مشابه سال قبل کاهش ۱۳/۷ درصدی و شاخص فروش افزایش ۱۹/۱ درصدی داشته است، در مقابل نسبت به ماه قبل شاخص تولید و فروش کاهش ۱۸/۶ و ۱۴/۴ درصدی داشته اند. همچنین، شاخص تولید و شاخص فروش رشته فعالیت فلزات پایه نسبت به ماه مشابه سال قبل کاهش ۳/۲ و ۷/۵ درصدی و نسبت به ماه قبل شاخص تولید کاهش ۱۱/۲ درصدی و شاخص فروش افزایش ۰/۷ درصدی داشته است.
در مردادماه سال ۱۴۰۳ نرخ رشد ماهیانه قیمت فعالیت های صنعتی بورسی افزایش ۰/۴ درصدی داشته و رشد نقطه به نقطه با کاهش ۲ واحد درصدی نسبت به ماه قبل، به ۲۴ درصد رسیده است. گفتنی است، میانگین سالیانه شاخص قیمت فعالیت های صنعتی بورسی در مردادماه سال ۱۴۰۳ نسبت به ماه قبل ۰/۵ واحد درصد افزایش یافته و میزان ۲۴/۶ درصد افزایش را نشان می دهد.

گزیده سیاستی

برآورد مرکز پژوهش‌های مجلس نشان‌ می‌دهد؛ در مردادماه سال 1403 نسبت به ماه مشابه سال قبل، شاخص تولید شرکت‌های صنعتی بورسی کاهش 4 درصدی و شاخص فروش افزایش 5/3 درصدی را تجربه کرده‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

خلاصه مدیریتی

بیان/ شرح مسئله

تحلیل روند رشد بخش صنعت از جنبه‌های مختلف، عاملی کلیدی در تحلیل‌های خُرد و کلان اقتصادی و یکی از ارکان تصمیم‌گیری در حوزه اقتصاد است. شاخص تولید بخش صنعت به‌دلیل‌ تأثیر نوسانات سطح فعالیت صنعت بر بخش‌های دیگر اقتصاد، به‌عنوان یک شاخص مهم اقتصادی کوتاه‌مدت مورد استفاده قرار می‌گیرد. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی به‌صورت ماهیانه شاخص تولید، فروش و قیمت شرکت‌های بورسی را محاسبه می‌کند. اهمیت این شاخص به‌روز، برای اقتصاد ایران که تحولات زیادی دارد؛ بیشتر خواهد بود. زیرا بازخورد شوک‌های وارده به اقتصاد ایران و واکنش‌های سیاستگذاران باید در تواتر کمتر از فصل مورد رصد قرار گیرد؛ این در‌حالی است که آمار رسمی بخش حقیقی به‌صورت فصلی و با تأخیر ارائه می‌شود.

 

نقطه‌نظرات/ یافته‌های کلیدی

طی مردادماه سال 1403، شاخص تولید شرکت‌های صنعتی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل با کاهش 4 درصدی و نسبت به ماه قبل با کاهش 8/6 درصدی مواجه شده‌ است. در این ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل، از بین ۱۵ رشته‌فعالیت صنعتی بورسی 5 رشته‌فعالیت افزایش در شاخص تولید و 10 رشته‌فعالیت کاهش در شاخص تولید را تجربه کرده‌اند. رشته‌فعالیت‌های «تجهیزات برقی»، «لاستیک و پلاستیک» و «غذایی و آشامیدنی‌ به‌جز قند و شکر» بیشترین سهم را در افزایش شاخص تولید و رشته‌فعالیت‌های «سیمان»، «کاشی و سرامیک» و «خودرو و قطعات» بیشترین سهم را در کاهش شاخص تولید داشته‌اند. همچنین طی مردادماه سال ۱۴۰۳ نسبت به ماه قبل، رشته‌فعالیت‌های «دارو»، «محصولات فلزی‌ به‌جز ماشین‏آلات و تجهیزات» و «غذایی و آشامیدنی‌ به‌جز قند و شکر» بیشترین سهم را در افزایش شاخص تولید و رشته‌فعالیت‌های «لاستیک و پلاستیک»، «خودرو و قطعات» و «سایر کانی غیر فلزی» بیشترین سهم را در کاهش شاخص تولید داشته‌اند.

همچنین، شاخص تولید شرکت‌های معدنی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل با کاهش 8 درصدی و نسبت به ماه قبل با افزایش 6/8 درصدی مواجه شده‌ است.

گفتنی است؛ طی مردادماه سال 1403، شاخص فروش شرکت‌های صنعتی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل با افزایش 5/3 درصدی و نسبت به ماه قبل با افزایش 5/2 درصدی مواجه شده‌ است. در این ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل، 7 رشته‌فعالیت افزایش در شاخص فروش و 8 رشته‌فعالیت کاهش در شاخص فروش داشته‌اند. رشته‌فعالیت‌های «تجهیزات برقی»، «لاستیک و پلاستیک» و «خودرو و قطعات» بیشترین سهم را در افزایش شاخص فروش و رشته‌فعالیت‌های «کاشی و سرامیک»، «سایر کانی غیر فلزی» و «سیمان» بیشترین سهم را در کاهش شاخص فروش داشته‌اند. همچنین در این ماه نسبت به ماه قبل، رشته‌فعالیت‌های «محصولات فلزی‌ به‌جز ماشین‏آلات و تجهیزات»، «تجهیزات برقی» و «سایر کانی غیر فلزی» بیشترین سهم را در افزایش شاخص فروش و رشته‌فعالیت‌های «خودرو و قطعات»، «لاستیک و پلاستیک» و «کاشی و سرامیک» بیشترین سهم را در کاهش شاخص فروش داشته ‌است.

بر این اساس، شاخص فروش شرکت‌های معدنی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل با کاهش17/4 درصدی و نسبت به ماه قبل با افزایش 18/3 درصدی مواجه شده‌ است.  

در مردادماه سال 1403 نرخ رشد ماهیانه قیمت فعالیت‌های صنعتی بورسی افزایش 0/4 درصدی داشته و رشد نقطه‌به‌نقطه با کاهش 2 واحد درصدی نسبت به ماه قبل، به 24 درصد رسیده است. گفتنی است، میانگین سالیانه شاخص قیمت فعالیت‌های صنعتی بورسی در مردادماه سال 1403 نسبت به ماه قبل 0/5 واحد درصد افزایش یافته و میزان 24/6 درصد افزایش را نشان‌ می‌دهد.

 

1.مقدمه

شاخص تولید، فروش و قیمت صنایع بورسی با استفاده از داده‌های ماهیانه شرکت‌های صنعتی بورسی پذیرفته شده در بورس محاسبه می‌شود. در تهیه این شاخص‌ها از اطلاعات ماهیانه 322 شرکت بورسی استفاده می‌شود و علاوه‌بر اندازه‌گیری تغییرات میزان تولید، فروش و قیمت در بخش صنعت، در محاسبات ملی نیز نقش مهمی ایفا و برآوردی از تغییرات ماهیانه ارزش‌افزوده ایجاد شده را در صنایع مختلف و به‌دنبال آن در کل اقتصاد منعکس می‌کنند.

بر این اساس، شاخص تولید صنعت بانک مرکزی و مرکز آمار ایران با تواتر فصلی و همچنین شاخص قیمت فصلی مرکز آمار و شاخص قیمت ماهیانه بانک مرکزی منتشر می‌شود، اما الزامی به انتشار شاخص فروش صنعت ندارند. از طرفی، این آمار چندین ضعف اساسی دارد که مهم‌ترین آن وقفه سه‌ماهه در انتشار داده‌ها و بعضاً متوقف شدن انتشار آنها و نداشتن تواتر ماهیانه است.

شاخص‌های ماهیانه تولید، فروش و قیمت استخراج شده از اطلاعات عملکرد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق‌ بهادار تهران تا حد زیادی می‌توانند با دقت مناسب و به‌صورت به‌هنگام تحولات بخش صنعت و معدن کشور را توضیح دهند و با توجه به بررسی‌های انجام شده و تطبیق دادن این شاخص با شاخص تولید صنعتی بانک مرکزی و مرکز آمار ایران که به‌صورت فصلی منتشر می‌شود، مشخص‌ شده، این شاخص به‌خوبی می‌تواند در وقفه انتشار این شاخص‌های رسمی، شاخص جایگزین مناسبی برای آن باشد [1]. در این مطالعه تغییرات شاخص‌های تولید، فروش و قیمت شرکت‌های صنعتی و معدنی پذیرفته شده در بورس و همچنین مهم‌ترین رشته‌فعالیت‌های آن در مردادماه سال ۱۴۰۳ مورد بررسی قرار گرفته است.

 

2.شاخص‌های تولید و فروش شرکت‌های صنعتی بورسی

در مردادماه سال 1403، شاخص تولید شرکت‌های صنعتی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل کاهش 4 درصدی و شاخص فروش افزایش 5/3 درصدی را تجربه کردهاند، همچنین نسبت به ماه قبل شاخص تولید کاهش 8/6 درصدی و شاخص فروش افزایش5/2 درصدی داشته‌اند.

شکل 1. نمودار شاخصهای تولید و فروش فعالیتهای صنعتی (100=1400)

شکل 2. نمودار رشد نقطه‌به‌نقطه شاخصهای تولید و فروش فعالیتهای صنعتی (درصد)

                                                                                       

 

 

 

 

 

 

مأخذ: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.

 

طی سه‌ماهه منتهی به مردادماه سال 1403، رشد میانگین متحرک سه‌ماهه شاخص تولید کاهش 2/8 درصدی و شاخص فروش آن کاهش 0/7 درصدی را نشان می‌دهند.

 

شکل 3. نمودار رشد میانگین متحرک سه‌ماهه شاخصهای تولید و فروش

فعالیتهای صنعتی نسبت به دوره مشابه سال قبل (درصد)

 

 

 

 

مأخذ: همان.

جدول 1. رشد شاخص تولید و فروش فعالیت‌های صنعتی و معدنی بورسی در مردادماه سال ۱۴۰۳

شاخص فروش

شاخص تولید

رشد شاخص تولید و فروش

رشد پنج‌ماهه نسبت به پنج‌ماهه مشابه سال قبل

رشد نسبت به ماه مشابه سال قبل

رشد نسبت به ماه قبل

رشد پنج‌ماهه نسبت به پنج‌ماهه مشابه سال قبل

رشد نسبت به ماه مشابه سال قبل

رشد نسبت به ماه قبل

-0.6

5.3

5.2

-1.0

-4.0

-8.6

صنعت

-0.2

5.1

6.0

-2.3

-9.0

-7.7

شیمیایی به‌جز

 دارو

رشته‌فعالیت‌های منتخب صنعت

-3.3

-7.5

0.7

-2.1

-3.2

-11.2

فلزات پایه

-11.5

19.1

-14.4

-13.3

-13.7

-18.6

خودرو و قطعات

-18.5

-17.4

18.3

-4.1

-8.0

6.8

معدن

مأخذ: همان.

 

3.شاخص‌های تولید و فروش به تفکیک رشته‌فعالیت‌های صنعتی بورسی

مردادماه سال 1403 نسبت به ماه مشابه سال قبل، از بین ۱۵ رشته‌فعالیت صنعتی بورسی، 5 رشته‌فعالیت افزایش در شاخص تولید و 10 رشته‌فعالیت کاهش در شاخص تولید داشته است. رشته‌فعالیت‌های «تجهیزات برقی»، «لاستیک و پلاستیک» و «غذایی و آشامیدنی‌ به‌جز قند و شکر» بیشترین افزایش در شاخص تولید و رشته‌فعالیت‌های «سیمان»، «چوب و کاغذ» و «کاشی و سرامیک» بیشترین کاهش در شاخص تولید داشته‌اند.

همچنین در این ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل، از بین ۱۵ رشته‌فعالیت صنعتی بورسی، 7 رشته‌فعالیت افزایش در شاخص فروش و 8 رشته‌فعالیت کاهش در شاخص فروش را تجربه کرده‌اند. رشته‌فعالیت‌های «تجهیزات برقی»، «لاستیک و پلاستیک» و «خودرو و قطعات» بیشترین افزایش در شاخص فروش و رشته‌فعالیت‌های «کاشی و سرامیک»، «چوب و کاغذ» و «سایر کانی غیر فلزی» بیشترین کاهش را در شاخص فروش تجربه کرده‌اند.

 

شکل 4. نمودار رشد شاخصهای تولید و فروش رشتهفعالیتهای صنعتی در مردادماه سال 1403

نسبت به ماه مشابه سال قبل (درصد)

 

 

 

 

 

مأخذ: همان.

 

طی مردادماه سال 1403 نسبت به ماه قبل، رشته‌فعالیت‌های «دارو»، «محصولات فلزی‌ به‌جز ماشین‏آلات و تجهیزات» و «غذایی و آشامیدنی‌ به‌جز قند و شکر» بیشترین افزایش در شاخص تولید و رشته‌فعالیت‌های «لاستیک و پلاستیک»، «خودرو و قطعات» و «کاشی و سرامیک» بیشترین کاهش را در شاخص تولید ثبت کرده‌اند. همچنین، رشته‌فعالیت‌های «محصولات فلزی‌ به‌جز ماشین‏آلات و تجهیزات»، «چوب و کاغذ» و «دارو» بیشترین افزایش در شاخص فروش و رشته‌فعالیت‌های «خودرو و قطعات»، «لاستیک و پلاستیک» و «کاشی و سرامیک» بیشترین کاهش در شاخص فروش را ثبت کرده‌اند.

 

شکل 5. نمودار رشد شاخصهای تولید و فروش رشتهفعالیتهای صنعتی در مردادماه سال 1403 نسبت به ماه قبل (درصد)

 

 

 

 

مأخذ: همان.

 

طی مردادماه سال 1403 نسبت به ماه مشابه سال قبل رشته‌فعالیت‌های «تجهیزات برقی»، «لاستیک و پلاستیک» و «غذایی و آشامیدنی‌ به‌جز قند و شکر» بیشترین سهم را در افزایش شاخص تولید و رشته‌فعالیت‌های «سیمان»، «کاشی و سرامیک» و «خودرو و قطعات» بیشترین سهم را در کاهش شاخص تولید داشته‌اند. همچنین، رشته‌فعالیت‌های «تجهیزات برقی»، «لاستیک و پلاستیک» و «خودرو و قطعات» بیشترین سهم را در افزایش شاخص فروش و رشته‌فعالیت‌های «کاشی و سرامیک»، «سایر کانی غیر فلزی» و «سیمان» بیشترین سهم را در کاهش شاخص فروش داشته‌اند.

طی مردادماه سال 1403 نسبت به ماه قبل، رشته‌فعالیت‌های «دارو»، «محصولات فلزی‌ به‌جز ماشین‏آلات و تجهیزات» و «غذایی و آشامیدنی‌ به‌جز قند و شکر» بیشترین سهم را در افزایش شاخص تولید و رشته‌فعالیت‌های «لاستیک و پلاستیک»، «خودرو و قطعات» و «سایر کانی غیر فلزی» بیشترین سهم را در کاهش شاخص تولید داشته‌اند، همچنین رشته‌فعالیت‌های «محصولات فلزی‌ به‌جز ماشین‏آلات و تجهیزات»، «تجهیزات برقی» و «سایر کانی غیر فلزی» بیشترین سهم را در افزایش شاخص فروش و رشته‌فعالیت‌های «خودرو و قطعات»، «لاستیک و پلاستیک» و «کاشی و سرامیک» بیشترین سهم را در کاهش شاخص فروش داشته ‌است.  

 

شکل 6. نمودار سهم رشتهفعالیتها از رشد شاخصهای تولید و فروش بخش صنعت

در مردادماه سال 1403 نسبت به ماه مشابه سال قبل (درصد)

 

 

 

 

مأخذ: همان.

 

شکل 7. نمودار سهم رشتهفعالیتها از رشد شاخصهای تولید و فروش بخش صنعت

در مردادماه سال 1403 نسبت به ماه قبل (درصد)

 

 

 

 

 

مأخذ: همان.

 

در ادامه به بررسی رشته‌فعالیت‌های «خودرو و قطعات»، «شیمیایی (به‌جز دارو)» و «فلزات پایه» به‌دلیل ضریب اهمیت بالای این رشته‌فعالیت‌ها در محاسبه شاخص و همچنین رشته‌فعالیت‌های «غذایی و آشامیدنی به‌جز قند و شکر» و «دارو» پرداخته شده‌ است.

 

3-1. شاخص‌های تولید و فروش رشته‌فعالیت خودرو و قطعات

در مردادماه سال 1403 شاخص تولید رشته‌فعالیت خودرو و قطعات بر‌مبنای شرکت‌های بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل کاهش 13/7 درصدی و نسبت به ماه قبل کاهش 18/6 درصدی داشته‌است، در مقابل شاخص فروش این رشته فعالیت نسبت به ماه مشابه سال قبل افزایش 19/1 درصدی و نسبت به ماه قبل کاهش 14/4 درصدی داشته است. همان‌طور که در شکل 10 نشان داده شده‌، نسبت به ماه قبل شاخص تولید و فروش تمام زیر‌بخش‌ها کاهش یافته‌اند، همچنین مطابق شکل ۱۱، نسبت به ماه مشابه سال قبل نیز تنها شاخص فروش زیربخش «خودرو سواری» افزایش یافته و شاخص تولید تمام زیربخش‌ها کاهش یافته‌ است.

شکل 8. نمودار شاخصهای تولید و فروش بخش خودرو و قطعات (100=1400)

شکل 9. نمودار رشد نقطه‌به‌نقطه شاخصهای تولید و فروش بخش خودرو و قطعات (درصد)

 

                                                   

 

 

 

مأخذ: همان.

 

شکل 10. نمودار رشد شاخص‌ تولید و فروش زیربخش‌های خودرو و قطعات نسبت به ماه قبل (درصد)

شکل 11. نمودار رشد شاخص تولید و فروش زیربخش‌های خودرو و قطعات نسبت به ماه مشابه سال قبل (درصد)

 

 

 

 

 

 

مأخذ: همان.

 

3-2. شاخص‌های تولید و فروش رشته‌فعالیت شیمیایی به‌جز دارو

در مردادماه سال 1403 شاخص تولید رشته‌فعالیت شیمیایی به‌جز دارو، بر‌مبنای شرکت‌های بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل کاهش 9 درصدی و نسبت به ماه قبل کاهش 7/7 درصدی داشته است. همچنین شاخص فروش آن نسبت به ماه مشابه سال قبل افزایش 5 درصدی و نسبت به ماه قبل افزایش 6 درصدی داشته است. مطابق شکل ۱۴، نسبت به ماه قبل شاخص تولیدتمام زیربخش‌ها کاهش یافته است، در مقابل شاخص فروش زیربخش‌های «متانول»، «پلاستیک و لاستیک مصنوعی» و «کودها و ترکیبات نیتروژن‌دار» افزایش یافته‌ است. همچنین، نسبت به ماه مشابه سال قبل نیز شاخص تولیدتمام زیربخش‌ها کاهش یافته، در مقابل شاخص فروش زیربخش‌های «سایر» و «پلاستیک و لاستیک مصنوعی» رشد مثبتی داشته است.

 

شکل 12. نمودار شاخصهای تولید و فروش بخش شیمیایی (‌به‌جز دارو) (100=1400)

شکل 13. نمودار رشد نقطه‌به‌نقطه شاخصهای تولید و فروش بخش شیمیایی (به‌جز دارو) (درصد)

 

 

 

 

 

 

مأخذ: همان.

شکل 14. نمودار رشد شاخص‌ تولید و فروش زیربخش‌های شیمیایی به‌جز دارو نسبت به ماه قبل (درصد)

شکل 15. نمودار رشد شاخص تولید و فروش زیربخش‌های شیمیایی به‌جز دارو نسبت به ماه مشابه سال قبل (درصد)

 

 

 

 

 

 

مأخذ: همان.

 

۳-3. شاخص‌های تولید و فروش رشته‌فعالیت فلزات پایه

در مردادماه سال 1403، شاخص تولید رشته‌فعالیت فلزات پایه بر‌مبنای شرکت‌های بورسی، نسبت به ماه مشابه سال قبل کاهش 3/2 درصدی و نسبت به ماه قبل کاهش 11/2 درصدی داشته است. همچنین شاخص فروش آن نسبت به ماه مشابه سال قبل کاهش 7/5 درصدی و نسبت به ماه قبل افزایش 0/7 درصدی داشته است. مطابق شکل ۱۸، نسبت به ماه قبل شاخص تولید تحت‌‌تأثیر کاهش شاخص فروش زیربخش‌های «شمش» و «سایر» کاهش یافته است. همچنین نسبت به ماه مشابه سال قبل، شاخص تولید و فروش تمام زیربخش‌ها به‌جز شاخص تولید و فروش «ورق» کاهش یافته است.

 

شکل 16. نمودار شاخصهای تولید و فروش بخش فلزات پایه (100=1400)

شکل 17. نمودار رشد نقطه‌به‌نقطه شاخصهای تولید و فروش بخش فلزات پایه (درصد)

 

 

 

 

مأخذ: همان.

شکل 18. نمودار رشد شاخص‌ تولید و فروش زیربخش‌های فلزات پایه نسبت به ماه قبل (درصد)

شکل 19. نمودار رشد شاخص تولید و فروش زیربخش‌های فلزات پایه نسبت به ماه مشابه سال قبل (درصد)

 

 

  

 

 

مأخذ: همان.

 

3-4. شاخص‌های تولید و فروش رشته‌فعالیت غذایی و آشامیدنی به‌جز قند و شکر

در مردادماه سال 1403، شاخص تولید رشته‌فعالیت غذایی و آشامیدنی به‌جز قند و شکر بر‌مبنای شرکت‌های بورسی، نسبت به ماه مشابه سال قبل افزایش 3/1 درصدی و نسبت به ماه قبل افزایش 3/4 درصدی داشته است. همچنین شاخص فروش آن نسبت به ماه مشابه سال قبل افزایش 2 درصدی و نسبت به ماه قبل افزایش 1/6 درصدی داشته است.

مطابق شکل 22، نسبت به ماه قبل شاخص تولید زیربخش‌های «سایر» و «روغنی‌ها» افزایش یافته، همچنین مطابق شکل ۲۳، نسبت به ماه مشابه سال قبل شاخص تولید و فروش تمام زیربخش‌ها‌ به‌جز «لبنیات» افزایش یافته‌ است.

 

شکل 20. نمودار شاخصهای تولید و فروش بخش غذایی و آشامیدنی به‌جز قند و شکر (100=1400)

شکل 21. نمودار رشد نقطه‌به‌نقطه شاخصهای تولید و فروش بخش غذایی و آشامیدنی به‌جز قند و شکر (درصد)

 

 

 

 

 

 

مأخذ: همان.

 

شکل 22. نمودار رشد شاخص‌ تولید و فروش زیربخش‌های غذایی و آشامیدنی به‌جز قند و شکر نسبت به ماه قبل (درصد)

شکل 23. نمودار رشد شاخص تولید و فروش زیربخش‌های غذایی و آشامیدنی به‌جز قند و شکر نسبت به ماه مشابه سال قبل (درصد)

 

 

 

 

  

 

 

مأخذ: همان.

 

3-5. شاخص‌های تولید و فروش رشته‌فعالیت دارو

در مردادماه سال 1403 شاخص تولید رشته‌فعالیت دارو بر‌مبنای شرکت‌های بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل افزایش کاهش 12 درصدی و نسبت به ماه قبل افزایش 8/7 درصدی داشته است. همچنین شاخص فروش آن نسبت به ماه مشابه سال قبل کاهش 4/2 درصدی و نسبت به ماه قبل افزایش 9/5 درصدی داشته است. طبق شکل ۲۶، نسبت به ماه قبل شاخص تولید و فروش زیربخش‌‌های اصلی افزایش یافته‌ است. از طرفی مطابق شکل 27، نسبت به ماه مشابه سال قبل شاخص تولید و فروش زیربخش‌های اصلی کاهش یافته ‌است.

شکل 24. نمودار شاخصهای تولید و فروش بخش دارو (100=1400)       

شکل 25. نمودار رشد نقطه‌به‌نقطه شاخصهای تولید و فروش بخش دارو (درصد)

 

 

 

 

 

 

مأخذ: همان.

شکل 26. نمودار رشد شاخص‌ تولید و فروش زیربخش‌های دارو نسبت به ماه قبل (درصد)

شکل 27. نمودار رشد شاخص تولید و فروش زیربخش‌های دارو نسبت به ماه مشابه سال قبل (درصد)

 

 

 

  

 

 

 

مأخذ: همان.

 

4.شاخص قیمت فعالیت‌های صنعتی بورسی

در مردادماه سال 1403 نرخ رشد ماهیانه قیمت فعالیت‌های صنعتی بورسی افزایش 0/4 درصدی داشته، همچنین رشد نقطهبهنقطه با کاهش 2 واحد درصدی نسبت به ماه قبل، به 24 درصد رسیده است. گفتنی است؛ میانگین سالیانه شاخص قیمت نیز در مردادماه سال 1403 نسبت به ماه قبل 0/5 واحد درصد کاهش داشته و میزان 24/6 درصد افزایش را نشان‌ می‌دهد.

 

 

 

 

 

 

شکل 28. نمودار درصد تغییر شاخص قیمت صنعت (100=1400)

مأخذ: همان.

بررسی شاخص قیمت رشته‌فعالیت‌های بورسی نشان‌ می‌دهد؛ در مردادماه سال ۱۴۰۳، رشته‌فعالیت‌های «سیمان» و «محصولات فلزی به‌جز ماشین‌آلات و تجهیزات» بالاترین نرخ رشد ماهیانه و رشته‌فعالیت‌های «سیمان» و «کک و پالایش » بالاترین نرخ رشد نقطه‌به‌نقطه را تجربه کرده‌اند.

 

شکل 29. نمودار شاخص قیمت رشته‌فعالیت‌های بورسی- مردادماه سال ۱۴۰۳

 

 

 

 

 

 

مأخذ: همان.

 

  5.شاخص‌های تولید و فروش شرکت‌های معدنی بورسی

در مردادماه سال 1403، شاخص تولید شرکت‌های معدنی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل با کاهش 8 درصدی و نسبت به ماه قبل با افزایش 6/8 درصدی مواجه شده و همچنین، شاخص فروش شرکت‌های معدنی بورسی نیز نسبت به ماه مشابه سال قبل با کاهش 17/4 درصدی و نسبت به ماه قبل با افزایش 18/3 درصدی مواجه شده‌ است. مطابق شکل 32، نسبت به ماه قبل شاخص تولید زیربخش‌های «کنسانتره» و «سایر» و شاخص فروش زیربخش‌های «کنسانتره»‌و «گندله» افزایش یافته‌ است. از طرفی مطابق شکل 33، نسبت به ماه مشابه سال قبل کاهش شاخص تولید زیربخش‌های «گندله» و «سایر» منجر به کاهش شاخص تولید و کاهش شاخص فروش زیربخش «کنسانتره» و «سایر» باعث کاهش شاخص فروش شده‌ است.

 

شکل 30. نمودار شاخصهای تولید و فروش شرکتهای معدنی بورسی (100=1400)

شکل 31. نمودار رشد نقطه‌به‌نقطه شاخصهای تولید و فروش شرکت‌های معدنی بورسی (درصد)

 

 

 

 

 

مأخذ: همان.

 

شکل 32. نمودار رشد شاخص‌تولید و فروش زیربخش‌های معدن نسبت به ماه قبل (درصد)

شکل 33. نمودار رشد شاخص تولید و فروش زیربخش‌های معدن نسبت به ماه مشابه سال قبل (درصد)

 

 

 

 

 

 

مأخذ: همان.

6.جمع‌بندی

شاخص تولید، فروش و قیمت صنایع بورسی از اطلاعات ماهیانه 322 شرکت بورسی استخراج می‌شود و با توجه به اینکه این شاخص با شاخص تولید صنعتی بانک مرکزی و مرکز آمار هم حرکتی مناسب دارد، با دقت زیادی می‌تواند تحولات بخش صنعت و معدن کشور را به‌صورت ماهیانه رصد کند. در این گزارش تغییرات شاخص‌های تولید، فروش و قیمت شرکت‌های صنعتی و معدنی پذیرفته شده در بورس و همچنین مهم‌ترین رشته‌فعالیت‌های آن در مردادماه سال ۱۴۰۳ مورد بررسی قرار گرفته است.

برآورد این گزارش نشان‌ می‌دهد، طی مردادماه سال 1403، شاخص تولید شرکت‌های صنعتی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل با کاهش 4 درصدی و نسبت به ماه قبل با کاهش 8/6 درصدی مواجه شده و همچنین شاخص فروش شرکت‌های صنعتی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل با افزایش 5/3 درصدی و نسبت به ماه قبل با کاهش 5/2 درصدی مواجه شده‌ است. گفتنی است؛ شاخص قیمت فعالیت‌های صنعتی بورسی نیز نسبت به ماه مشابه سال قبل 24 درصد افزایش و نسبت به ماه قبل 0/4 درصد افزایش‌ یافته است.

 

پیوست

جدول 1 پیوست. آمار مربوط به رشد تولید کل رشته‌فعالیت‌ها (نسبت به ماه مشابه سال قبل 100=1400)

 

 

 

 

 

 

جدول 2 پیوست. آمار مربوط به رشد فروش کل رشته‌فعالیتها (نسبت به ماه مشابه سال قبل (100=1400)

 

 

 

 

 

 

 

جدول ۳ پیوست. رشد شاخص تولید و فروش فعالیت‌های صنعتی و معدنی بورسی در مردادماه سال ۱۴۰۳

شاخص فروش

شاخص تولید

 

رشد پنج‌ماهه نسبت به پنج‌ماهه مشابه سال قبل

رشد نسبت به ماه

مشابه سال قبل

رشد نسبت به ماه قبل

رشد پنج‌ماهه نسبت به پنج‌ماهه مشابه سال قبل

رشد نسبت به ماه

مشابه سال قبل

رشد نسبت به ماه قبل

-18.5

-17.4

18.3

-4.1

-8.0

6.8

معدن

-0.6

5.3

5.2

-1.0

-4.0

-8.6

صنعت

-0.5

2.0

1.6

1.8

3.1

3.4

مواد غذایی و آشامیدنی به‌جز قند و شکر

-1.4

25.4

8.5

-7.9

16.1

4.0

منسوجات

-24.7

-12.9

17.8

-24.6

-20.0

-8.4

چوب و کاغذ

2.8

-0.8

0.8

3.5

1.5

-0.1

کک و پالایش

-0.2

5.1

6.0

-2.3

-9.0

-7.7

شیمیایی (به‌جز دارو)

-3.1

-4.2

9.5

-6.3

-12.0

8.7

دارو

2.9

20.2

-2.1

10.1

4.4

-21.0

لاستیک و پلاستیک

-5.3

-13.0

-1.3

-4.6

-16.6

-11.3

کاشی و سرامیک

-2.5

-6.1

0.9

-6.8

-21.9

0.1

سیمان

-4.2

-7.7

6.3

7.1

-7.7

-9.8

سایر کانی غیرفلزی

-3.3

-7.5

0.7

-2.1

-3.2

-11.2

فلزات پایه

-12.3

-1.9

26.9

-8.0

-2.0

4.9

محصولات فلزی به‌جز ماشین‌آلات و تجهیزات

30.1

41.1

8.0

23.4

32.3

-6.8

تجهیزات برقی

1.9

110.5

61.1

-4.1

-3.4

-19.8

ماشین‌آلات و تجهیزات

-11.5

19.1

-14.4

-13.3

-13.7

-18.6

خودرو و قطعات