نویسندگان

• شیما علی آبادی
• ریحانه رحمانی پور

سرپرست گروه زنان و خانواده دفتر مطالعات آموزش و فرهنگ، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی

چکیده

بررسی عملکرد دستگاه های مجری در راستای قوانین برنامه توسعه می تواند خلأها، موانع و ضعف های موجود در فرایند تدوین قانون یا اجرا که موجب می شود اهداف برنامه محقق نشود، مشخص نماید. از همین منظر، در گزارش پیش رو تلاش شده، با استفاده از گزارش های ارسالی از دستگاه های مجری مکلف در این حوزه و برگزاری جلسات کارشناسی، عملکرد دستگاه ها بررسی و موانع اجرا و ظرفیت های فعال نشده در هر بخش شناسایی گردد. نتایج بررسی ها نشان می دهد چالش های اجرایی سازی مواد در دو دسته چالش های ساختاری و قانونی قابل تفکیک است. به گونه ای که به دلیل فرابخشی بودن حوزه زنان و خانواده، ضعف در ساختارهای حوزه زنان و خانواده و نبود متولی اجرایی قدرتمند در این حوزه یکی از موانع عدم نظارت بر اجرای مواد و درنهایت اجرایی سازی احکام است. چالش های قانونی معطوف به مراحل تدوین قانون از تعیین گفتمان مطلوب و مرجح، تشخیص مسئله، تعیین رویکرد در حل مسئله، اهداف کمّی و شاخص ها و سازوکار نظارت بر اجرای احکام است. به گونه ای که نبود اهداف کمّی در برخی از احکام، مشخص نبودن متولی مشخص در اجرای احکام، عدم تناسب تکالیف و دستگاه های متولی، فقدان شاخص های کمّی در راستای نظارت بر اجرای تکالیف مصوب و عدم وجود گفتمان و رویکرد غالب در احکام برنامه از موانع اصلی عدم اجرایی سازی احکام است.