بررسی عملکرد تبصره ها و جداول اعتبارات هزینه ای و تملک دارایی های سرمایه ای بودجه ۱۴۰۲ حوزه آموزش های فنی و حرفه ای

نوع گزارش : گزارش های راهبردی

نویسنده

کارشناس گروه آموزش و پرورش و فنی و حرفه ای دفتر مطالعات آموزش و فرهنگ مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی

چکیده

آموزش های فنی، حرفه ای و مهارتی آموزش هایی هستند که فرد را برای احراز شغل، حرفه و کسب و کار آماده می کنند. در سال ۱۴۰۱ شعار سال که مقام معظم رهبری اعلام فرمودند تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین و در سال ۱۴۰۲ مهار تورم و رشد تولید بوده است. لذا با وجود رابطه مثبت میان اشتغال و آموزش های مهارتی شاهد کاهش روند نزولی اختصاص تبصره ها یا بندهایی از آن به این حوزه هستیم.
تبصره های مرتبط با حوزه آموزش های فنی و حرفه ای در قانون بودجه ۱۴۰۲ که شامل جزء «۳» بند «ک» تبصره «۱»، بند «ب» تبصره «۳»، بند «الف» تبصره «۹» و بند «الحاقی ۱» تبصره «۱۸» هستند فاقد عملکردند. اما در خصوص عملکرد اعتبارات جداول وضعیت تخصیص اعتبارات هزینه ای در دانشگاه فنی و حرفه ای، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، دانشگاه جامع علمی -کاربردی، سازمان آموزش فنی و حرفه ای، قرارگاه مهارت آموزی حاکی از آن است که اعتبارات هزینه ای دستگاه های فوق به جز قرارگاه مهارت آموزی مطلوب و نسبت به شاخص حدود ۶۷ درصدی ۸ ماه گذشته از سال مطلوب می باشد.
اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای در دانشگاه فنی و حرفه ای حدود ۴۱ درصد و دانشگاه شهید رجایی ۵۵ درصد تخصیص یافته است؛ در حالی که این شاخص در سازمان آموزش فنی و حرفه ای ۲۲ درصد و هنرستان های آموزش و پرورش ۳۳ درصد می باشد. با توجه به نقش مهم این اعتبارات پایین بودن این شاخص موجب افت کیفیت ارائه آموزش در مورد اخیر می شود.

موضوعات

خلاصه مدیریتی

بیان شرح مسئله

آموزش‌های فنی، حرفه‌ای و مهارتی آموزش‌هایی هستند که فرد را برای احراز شغل، حرفه و کسب‌و‌کار آماده می‌کنند. در سال ۱۴۰۱ شعار سال تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین و در سال ۱۴۰۲ مهار تورم و رشد تولید بوده است. به این جهت به‌نظر می‌رسید که قانون بودجه توجه جدی‌تری به این آموزش‌ها داشته ‌باشد.

بررسی عملکرد دستگاه‌های اصلی ارائه‌کننده آموزش‌های فنی و حرفه‌ای شامل وزارت آموزش و پرورش (دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی و شاخه فنی و حرفه‌ای و کاردانش)، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (دانشگاه فنی و حرفه‌ای و دانشگاه جامع علمی-‌کاربردی)، قرارگاه مهارت‌آموزی و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای) در ارتباط با تبصره‌ها و جداول قانون بودجه 1402 حاوی نکات ذیل است:

 

یافته های کلیدی

۱. تبصره‌های «۱» بند «ک» جزء «۳» با موضوع سهم دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی از ۵٪ منابع حاصل از فروش مواد اولیه قیر از محل تحویل نفت خام، تبصره «۳» بند «ب» با موضوع بازپرداخت ۵۰٪ تسهیلات دریافتی از وام‌های خارجی (فاینانس) از محل اعتبارات بودجه عمومی، تبصره «۹» بند «الف» با موضوع دریافت تسهیلات از بانک‌ها همراه با توثیق اموال و بازپرداخت در سقف درآمد اختصاصی و تبصره «۱۸» بند «الحاقی 1» با موضوع تسهیلات جهت اشتغال سربازان مهارت‌آموخته مرتبط با آموزش‌های فنی و حرفه‌ای هستند. عملکرد کلیه تبصره‌های مذکور تا پایان آبان ۱۴۰۲ صفر بوده است.

نکته قابل‌توجه در‌خصوص اعتبارات بند «ب» تبصره «۳» موضوع استفاده از محل اعتبارات مالی خارجی (فاینانس) با وجود اهمیت زیادی که در جهت تکمیل و به‌روزرسانی تجهیزات کارگاهی و آزمایشگاهی دارد به‌دلیل ضعف در تعاملات بانکی بین‌المللی و عدم آشنایی دانشگاه‌ها و سایر مؤسسه‌های آموزشی و پژوهشی در طی مراحل و فرایند دریافت تسهیلات مالی بین‌المللی باعث شده است که تحقق عملکرد این بند وابسته به توانمندی‌های سازمانی باشد و فرایندها به‌صورت نظام‌مند پیش نرود.

۲. اعتبارات مربوط به دستگاه‌های اصلی ارائه‌کننده آموزش‌های فنی و حرفه‌ای مندرج در جداول قانون بودجه نشان ‌می‌دهد عملکرد اعتبارات هزینه‌ای دستگاه‌های فوق که بیشتر مربوط به حقوق و دستمزد است در سطح ۸ ماه اول سال حدود ۶7 درصد محقق شده ‌است. البته اعتبارات قرارگاه مهارت‌آموزی ۲۶ درصد تخصیص یافته ‌است که تعهدات این نهاد را نسبت به دستگاه‌های ارائه‌کننده آموزش و طرف قرارداد با قرارگاه را با چالش مواجه می‌سازد. 

اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای دستگاه‌ها در سطح مورد انتظار ۸‌ماهه در دانشگاه فنی و حرفه‌ای (۴۰.۸٪) و دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی (۵۵٪) محقق شده ‌است، اما نسبت به سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای ۲۲ درصد و هنرستان‌ها ۳۳ درصد تخصیص یافته است که به کیفیت ارائه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای آسیب جدی می‌رساند.

نکته پایانی آنکه عملکرد تبصره‌ها در اجرا پیچیده و توأم با چالش‌های زیادی است که موجب فرسودگی نیروی انسانی درگیر با موضوع است که در‌نتیجه به عدم تحقق منتهی می‌شود.

1.مقدمه

آموزش‌های فنی، حرفه‌ای و مهارتی آموزش‌هایی هستند که فرد را برای احراز شغل، حرفه و کسب‌و‌کار آماده می‌کنند. هدف از این آموزش‌ها افزایش توانایی‌های فرد (شایستگی) و انجام مطلوب‌تر کار در محدوده وظایف شغلی است.

در سال ۱۴۰۱ شعار سال که مقام معظم رهبری اعلام فرمودند تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین و در سال ۱۴۰۲ مهار تورم و رشد تولید بوده است. با توجه به نقش آموزش‌های فنی و حرفه‌ای در ایجاد اشتغال و استمرار آن (اشتغال پایدار) تحقق بخشی از شعار هر دو سال وابسته به توجه جدی این حوزه بوده است.

در قانون بودجه ۱۴۰۲ در تبصره‌های «۱» بند «ک» جزء «۳» با موضوع سهم دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی از ۵٪ منابع حاصل از فروش مواد اولیه قیر از محل تحویل نفت خام، تبصره «۳» بند «ب» بازپرداخت ۵۰٪ تسهیلات دریافتی از محل فاینانس در سال‌های قبل از محل اعتبارات بودجه عمومی، تبصره «۹» بند «الف» با موضوع دریافت تسهیلات از بانک‌ها تا سقف عملکرد در‌آمد اختصاصی با توثیق اموال و تبصره «۱۸» بند «الحاقی ۱» موضوع پرداخت تسهیلات به سربازان منقضی خدمتی که در دوران خدمت یا قبل از آن مهارت کسب کرده‌اند در حوزه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای اعتبارات یا تسهیلاتی را تعیین کرده است.

 

2.تبصرههای مرتبط با حوزه آموزشهای فنی و حرفهای در قانون بودجه ۱۴۰۲

تبصره‌های مربوط به حوزه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای در قانون بودجه ۱۴۰۲ به‌شرح ذیل است:

  • تبصره «۱» - بند «ک» - جزء «۳» بهاستناد قانون اصلاح بند «ک» تبصره «۱» قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور مصوب 1402/9/11 مجلس شورای اسلامی

در سال ۱۴۰۲ وزارت نفت مکلف است معادل مبلغ دویست‌هزار میلیارد (۲۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال نفت خام از محل منابع در اختیار شرکت ملی نفت ایران را در اختیار پالایشگاه‌ها قرار داده و به میزان آن به‌صورت ماهانه از ابتدای سال ۱۴۰۲ مواد اولیه قیر (وکیوم‌باتوم) با پنجاه درصد (۵۰%) قیمت بهابازار (بورس) در اختیار وزارت راه و شهرسازی قرار دهد تا وزارتخانه مزبور آن را بر‌اساس گزارش اجرای برنامه مصوب هر دستگاه به‌صورت مرحله‌ای به دستگاه‌های اجرایی موضوع این بند تخصیص دهد. وزارت نفت مبلغ مذکور را در حساب‌های فی‌مابین خود و خزانه‌داری کل کشور اعمال و آن را از محل خوراک تحویلی تسویه می‌نماید. وزارت نفت مکلف است مابه‌التفاوت آن را با تعدیل قیمت ماهانه خوراک از طریق شرکت ملی پالایش و پخش فراورده‌های نفتی ایران، جبران و اعمال حساب کند. در صورت کاهش قیمت قیر، مقدار قیر تحویلی به وزارت راه و شهرسازی افزایش می‌یابد. مهلت هزینه‌کرد اعتبار موضوع این بند تا پایان شهریورماه ۱۴۰۳ می‌باشد. سهم دستگاه‌های اجرایی به‌شرح زیر می‌باشد:

  1. وزارت آموزش و پرورش (سازمان نوسازی و توسعه و تجهیز مدارس کشور برای نوسازی مدارس و فضاهای آموزشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش و همچنین پردیس‌های دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی) پنج درصد (۵%).
  • تبصره «۳» - بند «ب»

تعهد بازپرداخت تسهیلات مالی خارجی مربوط به تجهیزات کارگاهی مراکز فنی و حرفه‌ای و آزمایشگاهی دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های دولتی و آزمایشگاه‌های دولتی مستقر در پارک‌های علم و فناوری و تجهیزات صوتی و تصویری مورد نیاز در مراکز اصلی صدا و سیما برای تحقق مأموریت‌های فناورانه آنها و پنجاه درصد (٪۵۰) از تسهیلات یاد شده بابت تأمین ناوگان و تجهیزات قطار شهری از محل اعتبارات بودجه عمومی پیش‌بینی می‌شود.

  • تبصره «۹» بند «الف»

به دانشگاه‌ها، مؤسسات آموزشی و پژوهشی دولتی و پارک‌های علم و فناوری اجازه داده ‌می‌شود با تصویب هیئت‌امنای خود تا سقف عملکرد درآمد اختصاصی سال ۱۴۰۱ نسبت به اخذ تسهیلات از بانک‌ها از محل توثیق اموال در اختیار خود اقدام کنند و در جهت تکمیل طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای با اولویت ساخت، خرید و تکمیل خوابگاه‌های دانشجویان متأهل و خرید تجهیزات آزمایشگاهی خود مشروط به بازپرداخت اقساط از محل درآمد اختصاصی اقدام کنند.

همچنین دانشگاه‌های مذکور می‌توانند نسبت به تغییر کاربری و تبدیل به احسن نمودن املاک خود و تبدیل آن به خوابگاه‌های دانشجویان متأهل با تصویب هیئت‌امنا اقدام نماید.

  • تبصره «۱۸» - بند «الحاقی ۱»

تا مبلغ بیست هزار میلیارد ریال (۲۰،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰) از محل منابع این حساب تسهیلات جهت اشتغال سربازانی که خدمت وظیفه را سپری نموده‌اند با معرفی ستادکل نیروهای مسلح پرداخت می‌شود.

گزارش دستگاه‌ها شامل اطلاعات ذیل است:

 

۱. دانشگاه فنی و حرفهای

الف) عملکرد تبصرهها

  • تبصره «۳» بند «ب»: بدون عملکرد
  • تبصره «۹» بند «الف»: بدون عملکرد

امکان استفاده از تسهیلات مالی خارجی (فاینانس) جهت تکمیل تجهیزات کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها فرصت مناسبی است؛ خصوصاً باتوجه به مأموریت‌های این دانشگاه که نیاز جدی به تجهیز کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها وجود دارد و با توجه به ظرفیت بازپرداخت آن از محل منابع بودجه عمومی، اما متأسفانه دانشگاه اقدامات لازم جهت بهره‌برداری از این تسهیلات انجام نداده ‌است، این بند در مسیر تحقق با دو چالش عمده مواجه است:

اول، ضعف در تعاملات بانکی بین‌المللی، دوم، عدم آشنایی دانشگاه‌ها و سایر مؤسسه‌های آموزشی و پژوهشی در طی مراحل و فرایند دریافت تسهیلات مالی بین‌المللی. همین عوامل باعث شده است که تحقق عملکرد این بند وابسته به توانمندی‌های سازمانی باشد و فرایندها به‌صورت نظام‌مند پیش نرود.

تسهیلات مالی آن هم ازمحل منابع خارجی قاعدتاً برای سرمایه‌گذاری‌های دارای بازده استفاده می شود که از محل عایدات طرح، وام آن بازپرداخت می‌شود. به‌دلیل نیاز خرید تجهیزات به منابع ارزی و به‌دلیل آنکه خرید این تجهیزات بازدهی اقتصادی برای بازپرداخت ندارد، دولت اقدام به تعهد بازپرداخت آن کرده است. با توجه به مشکلات بیان شده در اخذ تسهیلات خارجی توسط دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و پژوهشی بهتر است دولت رأسا اقدام به اخذ تسهیلات خارجی (فاینانس) کرده و ضمن پیش‌بینی منابع بازپرداخت آن در بودجه‌های سنواتی، اقدام به تخصیص این تسهیلات به دستگاه‌های تعیین شده باشد.

در‌خصوص بند «الف» تبصره «۹» هم با توجه به تعدد مراکز دانشگاه (۱۸۲ مرکز)، از‌یک‌سو و در‌آمد‌زا نبودن برخی از دانشکده‌ها، دریافت تسهیلات و توزیع آن با مشکل مواجه می‌شود و در‌نتیجه موجب انصراف دانشگاه از دریافت این تسهیلات می‌شود. 

 

ب) عملکرد جداول (اعتبارات هزینهای و تملک داراییهای سرمایهای)

اعتبارات مصوب در قانون بودجه 1402 (میلیون ریال)

عنوان و کد دستگاه

هزینه‌ای

مورد انتظار

درصد تحقق

تملک دارایی‌های سرمایه‌ای

مورد انتظار

درصد تحقق

127760- دانشگاه فنی ‌و‌ حرفه‌ای

24/507/050

16/338/033

٪66.7

14/695/422

٪60

4/383/850

2/922/566

٪66.7

1/195/267

٪40.8

مأخذ: نامه شماره 25/10008 مورخ 1402/۹/7.

 

میزان تحقق اعتبارات هزینه‌ای از سقف مورد انتظار یعنی هشت‌دوازدهم 6.5 درصد کمتر می‌باشد البته با این میزان از تحقق، احتمال تخصیص کامل تا پایان سال وجود دارد. اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای تاکنون 40.8 درصد تخصیص یافته ‌‌است.

 

۲. دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

الف) عملکرد تبصرهها

  • تبصره «۱» بند «ک» جزء «3»: عملکرد این تبصره تا پایان آبان‌ماه صفر بوده است که علت آن اختلافات بین‌دستگاهی و مشکلاتی بوده که در چرخه تخصیص قیر و ماده اولیه آن وجود داشته است که سرانجام نیز به اصلاح قانون در 1402/9/11 انجامید.
  • تبصره «۳» - بند «ب»: بدون عملکرد
  • تبصره «۹» بند «الف»: بدون عملکرد

حکم اختصاص قیر رایگان به دستگاه‌های متقاضی قیر چند سالی است که در قوانین بودجه سنواتی درج می‌شود. در سال 1402 نیز مطابق اصلاحیه بودجه، دولت مکلف به تخصیص قیر رایگان به دستگاه‌های تعیین شده از‌جمله دانشگاه‌ها شده ‌است. تنها مصرف قیر رایگان در طرح‌های عمرانی و آسفالت محوطه دانشگاه‌هاست که عملکرد کلیه تبصره‌ها در این دانشگاه صفر بوده است.

ب) عملکرد جداول (اعتبارات هزینهای و تملک داراییهای سرمایهای)

اعتبارات مصوب در قانون بودجه 1402

عنوان و کد دستگاه

هزینه‌ای

مورد انتظار

درصد تحقق تاکنون

تملک دارایی‌های سرمایه‌ای

مورد انتظار

درصد تحقق تاکنون

127542- دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

2163001

1442000

66.7 درصد

٪64.6

307083

204722

66.7 درصد

٪55.36

مأخذ: نامه شماره ۱۷۶۴۱ مورخ 1402/۹/۱. 

میزان تحقق اعتبارات هزینه‌ای و تملک دارایی‌های سرمایه‌ای دانشگاه تا این موقعیت زمانی قابل قبول است.

۳. دانشگاه جامع علمی‌‌کاربردی

الف) عملکرد تبصرهها

  • تبصره «۹» بند «الف»: بدون عملکرد؛ دانشگاه از محل فوق اعتباری دریافت نکرده‌ است.

ب) عملکرد جداول (اعتبارات هزینهای و تملک داراییهای سرمایهای)

اعتبارات مصوب در قانون بودجه 1402 (میلیون ریال)

عنوان و کد دستگاه

هزینهای عمومی

مورد انتظار

میزان تحقق

تملک داراییهای سرمایهای

مورد انتظار

درصد تحقق

127200- دانشگاه جامع علمی‌-کاربردی

2239000

1492667

952540  ٪42

3.200

800

0

مأخذ: نامه شماره ۲۹۳۳4 /۱۴۰۲ / م مورخ 1402/9/11.

اعتبارات هزینه‌ای اختصاصی دانشگاه (2050000) که از محل شهریه دانشجویان می‌باشد ۱۰۰ درصد محقق شده‌ است. اعتبارات هزینه‌ای که از محل بودجه عمومی دولت تأمین می‌شود ۴۲ درصد تاکنون محقق شده‌ که از سقف مورد انتظار (۶۷٪) کمتر است.

  1. سازمان آموزش فنی و حرفهای

الف) عملکرد تبصرهها

  • تبصره «۳» بند «ب»: بدون عملکرد
  • تبصره «۹» بند «ب»: بدون عملکرد

سازمان فنی و حرفه‌ای از محل تبصره‌های فوق اعتباراتی دریافت نکرده ‌است. 

ب) عملکرد جداول (اعتبارات هزینهای و تملک داراییهای سرمایهای)

اعتبارات مصوب در قانون بودجه 1402 (میلیون ریال)

عنوان و کد دستگاه

هزینه‌ای

مورد انتظار

درصد تحقق

تملک دارایی‌های سرمایه‌ای

مورد انتظار

درصد تحقق

112600- سازمان آموزش فنی ‌و‌ حرفه‌ای

مصوب 26،338،000

(ابلاغی 25،547،860 شامل 21،493،260 عمومی و 4،054،600 اختصاصی)

٪66.7

تخصیص عمومی 68.5 درصد و اختصاصی 61.7 درصد از کل ابلاغی

مصوب 2،167،207

ابلاغی 2،091،340

٪66.7

تخصیص 21.9 درصد از کل ابلاغی

پرداخت خزانه یا درصد تحقق واقعی 0 درصد

مأخذ: نامه شماره  02/100/33429 مورخ 1402/9/1.

اعتبارات هزینه‌ای سازمان در سطح قابل قبول نسبت به ۸ ماه محقق شده ‌است، اما اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای که نقش مهمی در آموزش‌های فنی و حرفه‌ای دارد، به‌رغم تخصیص حدود ۲۲ درصدی تاکنون پرداختی از‌سوی خزانه انجام نشده است که عملکرد دستگاه را با چالش مواجه می‌سازد.

۵. مهارت‌آموزی سربازان

الف) عملکرد تبصرهها

  • تبصره «18» بند «الحاقی 1»: بدون عملکرد؛ در سال ۱۴۰۲ تاکنون عملکرد این تبصره صفر بوده است. قرارگاه مهارت‌آموزی علت این امر را تأخیر در ابلاغ توزیع نهادی و عدم تعیین تکلیف سهم دستگاه‌های حمایتی از‌جمله قرارگاه از‌سوی وزارت اقتصاد و دارایی و به‌تبع آن عدم ابلاغ سهم بانک‌های عامل، اعلام کرده است.

 

ب) عملکرد جداول (اعتبارات هزینهای و تملک داراییهای سرمایهای)

اعتبارات مصوب در قانون بودجه 1402 (میلیون ریال)

عنوان و کد دستگاه

هزینه‌ای

مورد انتظار

درصد تحقق

تملک دارایی‌های سرمایه‌ای

مورد انتظار

درصد تحقق

111468- قرارگاه مهارت‌آموزی

2.530.000

٪66.7

670000

٪26

---

0

0

مأخذ: نامه شماره 38/1/102/02686 مورخ ۱402/۹/۱1.

 

اعتبارات قرارگاه مهارت‌آموزی نیز که بخش عمده‌ای از آن مربوط به تعهدات این قرارگاه نسبت به دستگاه‌های ارائه‌کننده آموزش است از سقف مورد انتظار بسیار کمتر و ۲۶ درصد بوده است؛ لذا عدم تحقق این اعتبارات موجب عدم اجرای تعهدات قرارگاه نسبت به دستگاه‌ها می‌شود. 

۶. دبیرخانه شورای عالی آموزش و تربیت فنی و حرفهای و مهارتی

الف) عملکرد تبصرهها

در ارتباط با دبیرخانه شورای عالی آموزش و تربیت فنی و حرفه‌ای و مهارتی تبصره‌ای در قانون بودجه ۱۴۰۲ لحاظ نشده است. 

 

ب) عملکرد جداول (اعتبارات هزینهای و تملک داراییهای سرمایهای)

اعتبارات مصوب در قانون بودجه 1402 (میلیون ریال)

عنوان و کد دستگاه

هزینهای عمومی

مورد انتظار

میزان تحقق

تملک داراییهای سرمایهای

مورد انتظار

درصد تحقق

1154600- دبیرخانه شورای عالی آموزش و تربیت فنی و حرفه‌ای و مهارتی

9900

٪۶6.7

0

0

0

0

مأخذ:34336//02 مورخ 1402/۹/8.

به‌دلیل عدم انتخاب ذی‌حساب برای دبیرخانه و عدم افتتاح حساب بانکی به نام دبیرخانه جذب اعتبار به تعویق افتاده است، اما پس از انجام مراتب فوق مقرر گردید تا پایان آذرماه کل اعتبار تخصیص یابد. البته این میزان اعتبار (کمتر از یک میلیارد تومان) نسبت به وظایفی که دبیرخانه دارد بسیار ناچیز است که در عمل موجب عدم اجرای این وظایف است. 

۷. وزارت آموزش و پرورش متوسطه دوم فنی و حرفهای و کاردانش 

الف) عملکرد تبصرهها

در ارتباط با آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و کاردانش تبصره‌ای در قانون بودجه ۱۴۰۲ و‌جود ندارد.

 

ب) عملکرد جداول (اعتبارات هزینهای و تملک داراییهای سرمایهای)

اعتبارات مصوب در قانون بودجه 1402 (میلیون ریال)

 

عنوان و کد دستگاه

اعتبار طرحهای تملک داراییهای سرمایهای

مورد انتظار

میزان تحقق

127500- وزارت آموزش و پرورش (پیوست یک – اعتبار طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای)

جهت تجهیز هنرستان‌ها با کدهای 1802075001 و 1802076001

3000000

٪۶6.7

1000000 ٪33

         

مأخذ: گزارش شفاهی مدیرکل آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و کاردانش.

 

اعتبارات مربوط به تملک دارایی‌های سرمایه‌ای در حوزه آموزش‌های فنی ‌و حرفه‌ای خصوصاً هنرستان‌ها که نیازمند مواد مصرفی و امکانات کارگاهی هستند نقش حیاتی در ارائه این آموزش‌ها و کیفیت آنها دارد. عدم تحقق این اعتبارات موجب کاهش کیفیت و یادگیری ناقص هنرجویان می‌شود.

 

3.نتیجه‌گیری

به‌رغم وجود تبصره‌های جزئی در حوزه آموزش‌های فنی ‌و حرفه‌ای در قانون بودجه ۱۴۰۲ متأسفانه عملکرد تبصره‌های موجود صفر بوده است. برخی از علل این عدم تحقق عبارتند از: 

۱. استفاده از محل اعتبارات مالی خارجی (فاینانس) با وجود اهمیت زیادی که در جهت تکمیل و به‌روزرسانی تجهیزات کارگاهی و آزمایشگاهی دارد به‌دلیل، ضعف در تعاملات بانکی بین‌المللی و ناآشنایی دانشگاه‌ها و سایر مؤسسه‌های آموزشی و پژوهشی در طی مراحل و فرایند دریافت تسهیلات مالی بین‌المللی باعث شده است که تحقق عملکرد این بند وابسته به توانمندی‌های سازمانی باشد و فرایندها به‌صورت نظام‌مند پیش نرود. با توجه به مشکلات بیان شده در اخذ تسهیلات خارجی توسط دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و پژوهشی بهتر است دولت رأسا اقدام به اخذ تسهیلات خارجی (فاینانس) کرده و ضمن پیش‌بینی منابع بازپرداخت آن در بودجه‌های سنواتی، اقدام به تخصیص این تسهیلات به دستگاه‌های تعیین شده باشد.

۲. دریافت تسهیلات مالی از بانک‌ها در سقف درآمد اختصاصی توسط دانشگاه فنی و حرفه‌ای به‌دلیل تعدد مراکز و درآمد‌زا نبودن عمده آنها و مشکلات مربوط به توزیع عملاً محقق نشده است.

عملکرد اعتبارات هزینه‌ای دستگاه‌های مرتبط با این حوزه که بیشتر مربوط به حقوق و دستمزد است در حد قابل قبول نسبت به ۸ ماه گذشته از سال محقق شده‌ است. البته اعتبارات قرارگاه مهارت‌آموزی حدود ۲۶ درصد تخصیص یافته ‌است که تعهدات این نهاد را نسبت به دستگاه‌های ارائه‌کننده آموزش با چالش مواجه می‌سازد.

اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای دانشگاه فنی و حرفه‌ای ۴۰.۸ درصد، دانشگاه شهید رجایی ۵۵ درصد، سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای ۲۲ درصد و هنرستان‌ها ۳۳ درصد تخصیص یافته‌ است. عملکرد این اعتبارات در‌خصوص هنرستان‌ها و سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کمتر از حد انتظار و موجب کاهش کیفیت آموزش است.

 

 

گزیده سیاستی

عدم تحقق تبصره‌های مرتبط با حوزه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، تخصیص نامطلوب اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای در هنرستان‌ها و سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای و تخصیص مناسب اعتبارات هزینه‌ای بخش عمده دستگاه‌های ارائه‌کننده این آموزش‌های مهم‌ترین یافته های بررسی عملکرد بودجه ۱۴۰۲ می‌باشد.

 

[1] قانون بودجه 1402
[2] نامه شماره ۲۵/۱۰۰۰۸ مورخ ۱۴۰۲/۹/۷ 
[3] نامه شماره ۱۷۶۴۱ مورخ ۱۴۰۲/۹/۱ 
[4] نامه شماره ۲۹۳۳4 / ۱۴۰۲/ م مورخ 1402/9/11
[5] نامه شماره 02/100/33429 مورخ 1402/9/1
[6] نامه شماره 38/1/102/02686 مورخ ۱۴۰۲/۹/۱۱ 
[7] 34336//02 مورخ ۱۴۰۲/۹/۸ 
[8] گزارش شفاهی مدیرکل آموزشهای فنی و حرفه ای و کاردانش.