نویسنده
کارشناس گروه آموزش عالی و تحقیقات دفتر مطالعات آموزش و فرهنگ مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی
چکیده
مصوبه «قانون تشکیل هیئت های امنای دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی» در یازده ماده در تاریخ 1367/12/13 به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید. این مصوبه بعد از انقلاب اسلامی می تواند اولین گام جدی در جهت افزایش استقلال و اختیارات دانشگاه ها در اداره امور خود قلمداد شود. اما پس از گذشت بیش از سه دهه از اجرای این مصوبه و تشکیل هیئت های امنای دانشگاه ها، مطالعات نشان می دهند نقش آنها بیشتر معطوف به اداره امور جاری (اداری/ مالی) بوده و کمتر به هدایت و راهبری دانشگاه ها و مؤسسه ها پرداخته اند. در این زمینه بسیاری از پژوهش ها مسئله را به حدود وظایف و اختیارات این هیئت ها مرتبط دانسته اند، اما در این گزارش بر بررسی ترکیب و نحوه انتخاب اعضا تمرکز شده است. برخی از آسیب های مصوبه فوق درخصوص ترکیب و نحوه انتخاب اعضای هیئت امنا شامل: تعداد کم اعضای هیئت امنا (به ویژه اعضای حقیقی)، عدم حضور برخی ذی نفعان اصلی در ترکیب اعضای هیئت امنا، عدم حضور فارغ التحصیلان دانشگاه در ترکیب، سیاست زده بودن شیوه انتخاب اعضا و مدت زمان عضویت و تعداد عضویت هم زمان است. با در نظر گرفتن آسیب ها و ظرفیت های موجود پیشنهاد هایی در راستای تغییر ترکیب و مدت زمان عضویت در هیئت امنا داده شده است، ازجمله اضافه شدن فارغ التحصیلان، استانداران، نمایندگان صنایع، خدمات و ... به ترکیب هیئت امنا، تغییر طول دوره عضویت از 4 به 6 سال، محدود شدن عضویت به حداکثر دو دوره، عدم امکان عضویت هم زمان در هیئت های امنا برای اعضای حقیقی و ... .