نویسنده
چکیده
سرزمین، موجودیتی طبیعی-اجتماعی است و آمایش سرزمین، تبلور پیوند حوزه های طبیعی و اجتماعی می باشد. تنوع زیستیِ طبیعی و اجتماعی در فلات ایران، ضرورت طراحی الگوی متفاوت آمایش سرزمین را دو چندان کرده است. استعدادشناسی سرزمین و پرورش استعدادهای آن می بایستی متمرکز بر چگونگی پیوند استعدادها در مقیاس های متفاوت در زیست کره باشد. به بیان دیگر، بازخوانی و آینده نگری تغییرات سازمان فضایی کشور و تلاش برای حفظ پویایی و مانایی اجتماعی، به رغم تغییرات طبیعی و اجتماعی در مقیاس زیست کره مورد توجه می باشد. تحقق این مهم نیازمند توجه جدی به پیش ران های تغییرات اجتماعی یعنی تغییرات زیستی و فناورانه است که ماهیتی بین رشته ای و فرارشته ای دارند. ازاین رو، آمایش سرزمین، بین بخشی، فرابخشی، ترکیبی و متکی بر پیوندشناسی حوزه های متفاوت است. قدرت مداخله برخاسته از «انتخاب های اجتماعی» برای پیدایش و تغییرات نظام زیستی-اجتماعی، چگونگی بهره گیری از منابع سرزمین و اساساً تقسیم منابع در چارچوب نظام های تقسیم -که شیرازه الگوهای زیست جمعی را شکل میدهد- جملگی دال بر اهمیت نشانه شناسی و استعدادشناسی تغییرات سرزمینی مبتنی بر تغییرات زیستی-اجتماعی است. گزارش حاضر اولین گزارش از مجموعه «آمایش سرزمین و مانایی اجتماعی» است که در قالب میزگرد تخصصی و با تأکید بر برنامه هفتم توسعه تهیه شده است. برنامه هفتم توسعه؛ اولین برنامه پس از تصویب سند ملی آمایش سرزمین می تواند آغازگر برنامه ریزی مبتنی بر آمایش سرزمین باشد. در این صورت، نظام برنامه ریزی راهبردی ملی و منطقه ای متکی بر یک خوانش راهبردی-فضایی با لحاظ دگرگونی های مفهوم فضا خواهد شد. جایابی صحیح آمایش سرزمین در نظام تصمیم سازی و تصمیم گیری کشور و الزام دستگاه های اجرایی برای رعایت آمایش سرزمین ضرورتی حیاتی است.